Trong thời đại công nghệ số hiện nay, sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI) đã làm mờ ranh giới giữa thực và nhân tạo trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả ngành âm nhạc. Mới đây, một bản hit bất ngờ mang tên ‘We are the dreamers’ đã xuất hiện trên các nền tảng nhạc trực tuyến như Spotify, Deezer… và gây ra nhiều tò mò trong cộng đồng mạng. Điều đặc biệt là không ai biết nghệ sĩ đứng sau bản hit này là ai, không có tài khoản mạng xã hội, không biểu diễn trực tiếp, và không có hồ sơ rõ ràng.
Các chuyên gia đã xác nhận rằng ‘We are the dreamers’ là sản phẩm của AI, được tạo ra chỉ bằng vài dòng mô tả trong ứng dụng Udio hoặc Suno. Để điều tra và tìm hiểu thêm về bản hit này, người ta có thể thử làm theo cách điều tra truyền thống. Manuel Mousallam, Giám đốc nghiên cứu và phát triển tại dịch vụ phát trực tuyến Deezer, cho biết: ‘Những manh mối rõ ràng nhất đến từ các yếu tố bên ngoài’. Một cách để kiểm tra là xem nghệ sĩ hoặc ban nhạc đó có tài khoản mạng xã hội không, và nếu họ có hoạt động trực tuyến, hãy xem xét loại nội dung họ đăng và thời gian tồn tại của chúng.
Người dùng cũng có thể kiểm tra xem có dấu hiệu nào cho thấy nghệ sĩ hoặc ban nhạc đó tồn tại ngoài đời thực không, như buổi hòa nhạc sắp tới hoặc video về các buổi hòa nhạc trước đây trên YouTube. Deezer đã gắn cờ các album chứa bài hát do AI tạo ra, một phần trong nỗ lực minh bạch hơn trong cuộc chiến chống lại những kẻ lừa đảo phát trực tuyến đang tìm cách kiếm tiền nhanh chóng thông qua tiền bản quyền. Ứng dụng và trang web Deezer sẽ thông báo cho người nghe bằng nhãn trên màn hình – ‘Nội dung do AI tạo ra’ – để chỉ ra rằng một số bài hát trong album được tạo bằng trình tạo bài hát.
Tuy nhiên, việc kiểm tra bài hát vẫn có thể khó khăn, đặc biệt nếu người dùng không biết tên bài hát hoặc người sáng tạo. Công ty cho biết có tới 18% bài hát được tải lên nền tảng của họ mỗi ngày là do AI tạo ra. Một số dịch vụ của bên thứ ba trực tuyến hứa hẹn sẽ xác định xem một bài hát là do con người tạo ra hay do AI tạo ra. IRCAM Amplify, một công ty con của viện nghiên cứu âm nhạc và âm thanh IRCAM của Pháp, có thể cho phép kiểm tra một sản phẩm có được tạo nên từ AI hay không.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng không có cách nào chắc chắn để xác định nội dung là thật hay không, và bạn không thể chỉ dựa vào tai mình. Công nghệ AI đang phát triển nhanh chóng đến mức không có cách nào để phân biệt rõ ràng giữa âm nhạc do con người tạo ra và do AI tạo ra. Việc này đặt ra một thách thức lớn cho ngành âm nhạc và yêu cầu sự hợp tác giữa các chuyên gia và công ty công nghệ để tìm ra giải pháp.
Trong bối cảnh này, việc bảo vệ quyền lợi của nghệ sĩ và người sáng tạo cũng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Các công ty phát trực tuyến và nền tảng âm nhạc cần có biện pháp hiệu quả để ngăn chặn việc lợi dụng AI tạo ra nội dung giả mạo và lừa đảo. Simultaneously, việc giáo dục người dùng về cách nhận biết và phân biệt giữa nội dung thật và giả cũng là một phần quan trọng trong việc xây dựng một môi trường âm nhạc lành mạnh và công bằng.
Nhìn chung, sự xuất hiện của AI trong ngành âm nhạc đang mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức. Việc ứng dụng AI một cách có trách nhiệm và đạo đức sẽ giúp tạo ra một tương lai âm nhạc tươi sáng hơn, nơi mà sự sáng tạo của con người và công nghệ được kết hợp hài hòa.
