Trong nền văn hóa Việt Nam, roi mây đã trở thành một biểu tượng quen thuộc của kỷ luật và sự nghiêm khắc trong các gia đình. Tuy nhiên, việc sử dụng roi mây như một phương pháp kỷ luật đã gây ra nhiều cuộc tranh luận về tính hiệu quả và ảnh hưởng lâu dài của nó đối với sự phát triển của trẻ. Nhiều phụ huynh đã bắt đầu đặt câu hỏi về việc liệu có phương pháp giáo dục nào hiệu quả hơn và nhân văn hơn.
Anh Thành, một người đàn ông 35 tuổi ở Hà Nội, là một trong số những người đã trải qua thời thơ ấu với kỷ luật nghiêm khắc. Anh hiện đang tìm kiếm cách dạy con hiệu quả mà không dùng đến đòn roi. Kinh nghiệm của anh cho thấy rằng việc tìm kiếm một phương pháp giáo dục tích cực là điều cần thiết để giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
Thạc sĩ tâm lý học lâm sàng trẻ em và vị thành niên, bà Hoàng Thu Huyền, đã chỉ ra rằng nhiều phụ huynh đang bối rối về cách dạy con hiệu quả. Bà cho rằng cần phân biệt giữa nuôi dạy con bằng kỷ luật, bạo lực và để con tự do phát triển. Nuôi dạy tự do có thể dẫn đến trẻ thiếu kỹ năng tự kiểm soát, trong khi nuôi dạy bằng bạo lực có thể khiến trẻ sợ hãi và không hiểu đúng sai. Vì vậy, tìm kiếm một phương pháp giáo dục cân bằng và hiệu quả là điều quan trọng.
Phương pháp kỷ luật tích cực được bà Huyền đề xuất như một giải pháp thay thế. Cha mẹ cần xây dựng mối quan hệ với trẻ dựa trên tình yêu thương và sự tôn trọng. Điều này bao gồm việc dành thời gian cho con, lắng nghe cảm xúc và cung cấp kỹ năng thay vì chỉ chăm chăm bắt lỗi. Khi trẻ mắc lỗi, cha mẹ cần giúp con nhận ra sai lầm và dạy con cách điều hòa cảm xúc. Qua đó, trẻ có thể phát triển kỹ năng tự kiểm soát và hiểu biết về đúng sai.
Để chuyển từ dạy dỗ bằng roi vọt sang kỷ luật tích cực, bà Huyền khuyên cha mẹ nên bắt đầu bằng việc dừng lại và xin lỗi con về những hành vi gây tổn thương trước đây. Sau đó, cha mẹ cần xây dựng lại mối quan hệ an toàn với con và áp dụng các biện pháp kỷ luật tích cực. Đây là một quá trình không dễ dàng nhưng rất cần thiết để giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
Chuyển đổi sang kỷ luật tích cực không chỉ mang lại lợi ích cho trẻ mà còn giúp cha mẹ xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn với con. Mục tiêu không phải là những đứa trẻ biết sợ, mà là những đứa trẻ có trách nhiệm, có cảm giác về giá trị bản thân, biết yêu thương và tự điều chỉnh trong cuộc sống. Món quà lớn nhất mà cha mẹ có thể trao cho con chính là sự phát triển toàn diện và một tương lai tươi sáng.
Cuối cùng, việc áp dụng kỷ luật tích cực trong gia đình không chỉ đòi hỏi sự thay đổi từ phía cha mẹ mà còn cần sự kiên nhẫn và đồng lòng của cả gia đình. Bằng cách xây dựng một môi trường giáo dục tích cực, chúng ta có thể giúp trẻ phát triển một cách tốt nhất và trở thành những cá nhân có trách nhiệm trong tương lai.
