Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng đang thu hút sự quan tâm của nhiều người. Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã dẫn chứng một loạt các văn bản pháp lý liên quan, trong đó khuyến khích các cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và tiên tiến để nâng cao năng suất, chất lượng và đảm bảo an toàn sinh học cũng như bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là ngành chủ lực của Việt Nam, chiếm tỷ trọng từ 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Theo số liệu mới nhất, vào năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng lớn và các chỉ tiêu kinh tế cũng như kỹ thuật còn thấp, chưa đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.
Một sự kiện đáng chú ý đã xảy ra vào giai đoạn 2019-2020 khi dịch tả lợn châu Phi bùng phát, dẫn đến việc phải tiêu hủy hơn 9 triệu con lợn, gây ra tổn thất ước tính lên tới hơn 30.000 tỷ đồng. Đến tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên tới 105.000 đồng/kg tại một số thời điểm, tác động trực tiếp lên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, khiến CPI tăng tới 6,73%.
Hai doanh nghiệp, Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản tới Bộ NN&MT xin ý kiến về việc triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô lên tới 64.000 lợn nái sinh sản, sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm; tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã tiến hành nghiên cứu về mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi hiện có hơn 2.000 mô hình và gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này áp dụng công nghệ hiện đại và chăn nuôi thông minh như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ Blockchain, và giám sát bằng cảm biến, thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực nhằm phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh.
Mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng này có nhiều ưu điểm nổi trội so với chăn nuôi truyền thống, như mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh được nâng cao thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng, tăng hiệu quả sử dụng đất lên tới 4,3 lần; cũng như tiết kiệm nhân công khi một người có thể giám sát tới 2.000 con lợn.
Bộ NN&MT hiện đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Mục tiêu là nhằm giải quyết các bài toán về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh, và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn. Đây có thể coi là một hướng đi mới và đầy tiềm năng cho ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam trong bối cảnh hiện nay.
