Các cơ quan chức năng tại Việt Nam đang nỗ lực giải quyết những vướng mắc lâu năm trong công tác xác minh danh tính liệt sĩ bằng cách áp dụng các giải pháp công nghệ hiện đại và tăng cường hợp tác quốc tế. Mục tiêu là đẩy nhanh tiến độ giám định ADN, từ đó làm rõ thông tin về hàng trăm nghìn liệt sĩ vẫn chưa được xác định danh tính.

Hiện nay, cả nước vẫn còn khoảng 300.000 mộ liệt sĩ mà thông tin về họ chưa được làm rõ. Ngoài ra, có khoảng 180.000 hài cốt liệt sĩ cần được quy tập và xác định danh tính. Trước tình hình đó, các cơ quan chức năng đã đặt ra mục tiêu đến năm 2030, sẽ xác định được danh tính của 20.000 liệt sĩ thông qua phương pháp giám định ADN.

Để đạt được mục tiêu này, việc ứng dụng công nghệ hiện đại và mở rộng hợp tác quốc tế được coi là bước tiến mới, mang lại hy vọng sớm giải quyết được những tồn tại lâu năm. Việc giám định ADN không chỉ giúp xác định danh tính liệt sĩ mà còn góp phần an dân và tri ân các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.

Quá trình triển khai giải pháp công nghệ và hợp tác quốc tế trong giám định ADN đang được các cơ quan chức năng tích cực thực hiện. Với sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại và sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia, hy vọng rằng mục tiêu xác định danh tính 20.000 liệt sĩ thông qua giám định ADN vào năm 2030 sẽ được thực hiện. Điều này không chỉ giúp giải quyết những vướng mắc lâu năm mà còn thể hiện sự tri ân và tôn vinh các anh hùng liệt sĩ.

Thông tin về các nỗ lực giải quyết vấn đề danh tính liệt sĩ có thể được tìm hiểu thêm tại các trang web của cơ quan chức năng và các tổ chức liên quan. Sự tiến triển trong công tác này hy vọng sẽ mang lại kết quả tích cực trong thời gian tới và tiếp tục nhận được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.

Ngân hàng Gen liệt sĩ, một dự án nhân văn được Chính phủ, Bộ Công an và doanh nghiệp GeneStory phối hợp thực hiện, đã hoạt động trong một năm và đạt được những kết quả đáng kể. Dự án này nhằm tìm lại người thân cho hàng trăm nghìn gia đình và xác minh danh tính của các liệt sĩ vô danh thông qua công nghệ giám định ADN hiện đại.

Ngân hàng Gen liệt sĩ được thành lập vào ngày 23.7.2024 với nhiệm vụ sử dụng công nghệ giám định ADN để xác minh danh tính của các liệt sĩ. Thông qua việc sàng lọc và đối chiếu ADN của thân nhân với các mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định được danh tính, ngân hàng gen tiến hành xác minh chính xác danh tính của các liệt sĩ.

Tính đến tháng 7.2025, ngân hàng gen đã tiếp nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân liệt sĩ tại 34 tỉnh, thành, đạt khoảng 5% mục tiêu quốc gia là 1 triệu mẫu vào năm 2030. Qua đó, hoàn thành phân tích, cập nhật vào cơ sở dữ liệu căn cước hơn 11.000 mẫu. Đặc biệt, tính đến thời điểm hiện tại đã xác định được danh tính 16 trường hợp liệt sĩ vô danh.

Toàn bộ chi phí liên quan đến việc thu mẫu, phân tích, đối sánh và trả kết quả đều được miễn phí. Nguồn kinh phí thực hiện đến từ sự đóng góp của các doanh nghiệp trên cả nước. GeneStory, đơn vị xây dựng Ngân hàng Gen liệt sĩ, cho biết ngân hàng được xây dựng hiện đại, bảo mật, với hệ thống hỗ trợ lưu trữ, phân tích chính xác hàng chục nghìn mẫu ADN.

Dự án không chỉ là một công trình khoa học mang tầm quốc gia, mà còn là biểu tượng cho lòng tri ân sâu sắc của dân tộc Việt Nam với những anh hùng đã ngã xuống vì hòa bình và độc lập của Tổ quốc. Đến năm 2030, ngân hàng gen đặt mục tiêu hoàn thành việc thu nhận 1 triệu mẫu ADN từ thân nhân, góp phần xác định danh tính hàng chục nghìn liệt sĩ vô danh.

Công nghệ trả lại danh tính cho liệt sĩ đã được áp dụng và mang lại kết quả tích cực. Gần hai năm qua, các nhà khoa học của Viện Sinh học và các chuyên gia quốc tế đã nỗ lực không ngừng để phát triển, tối ưu hóa và chuyển giao công nghệ phân tích ADN hài cốt liệt sĩ tiên tiến trên nền kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới (NGS).

GS-TS Chu Hoàng Hà – Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) – cho biết, các kết quả thu được rất đáng ghi nhận, tỷ lệ chiết tách thành công ADN từ các mẫu hài cốt tăng từ 22% lên tới 70%. Việc giải trình tự gen và phân tích chỉ thị SNP đã mở ra khả năng khớp nối với thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4 hoặc 5 thế hệ.

Việc đầu tư, tiếp nhận và đưa vào vận hành các trang thiết bị phân tích ADN hiện đại đánh dấu một bước tiến quan trọng, giúp các nhà khoa học nâng cao năng lực kỹ thuật và làm chủ hoàn toàn công nghệ. Nhờ đó, quy trình phân tích mẫu hài cốt lâu năm được thực hiện trên quy mô lớn, với độ chính xác cao.

GeneStory đang tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng để đẩy mạnh công tác thu thập mẫu ADN và hoàn thiện công nghệ giám định ADN để phục vụ cho việc xác định danh tính các liệt sĩ vô danh.

Trên cả nước, hơn một năm qua, hàng nghìn cán bộ công an đã không ngại khó khăn, vượt qua nắng mưa, làm việc ngày đêm để thu thập mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ. Sự nỗ lực này đã góp phần quan trọng vào hành trình “trả lại tên cho các Anh hùng”, với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và công nghệ gen tiên tiến. Vào ngày 23/7/2024, nhân kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn nút khởi động Ngân hàng Gen (ADN) thân nhân liệt sĩ chưa xác định thông tin và thân nhân liệt sĩ. Dự án này do Bộ Công an đứng ra thực hiện, với sự hợp tác của GeneStory, đơn vị tiên phong trong việc tạo lập dữ liệu cho Ngân hàng gen.

Sau tròn một năm triển khai, dự án đã thu được hơn 51.000 mẫu gen từ khắp mọi miền đất nước. Mỗi mẫu gen đại diện cho một tia hy vọng, thắp sáng niềm tin cho những gia đình vẫn ngày đêm mong ngóng thông tin về người thân đã mất. Đến nay, đã có 16 gia đình tìm lại được hài cốt người thân, 16 liệt sĩ được trở về quê hương sau hàng chục năm nơi chiến trường xa. Một trong những câu chuyện cảm động là gia đình liệt sĩ Lương Bá Nho, người đã hy sinh vào năm 1970. Hài cốt của anh được tìm thấy tại nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ, tỉnh Gia Lai, sau hơn 50 năm mất tích. Sự kiện này không chỉ mang lại niềm vui cho gia đình mà còn cho thấy hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ gen trong việc xác định danh tính liệt sĩ.

Giáo sư Vũ Hà Văn, nhà đồng sáng lập GeneStory, khẳng định rằng công nghệ gen tiên tiến sẽ giúp nối lại những mảnh ghép của quá khứ và hiện tại. “Mỗi một mẫu gen được thu thập hôm nay không chỉ là mẫu vật sinh học, mà còn là sự kết nối ký ức, sự nối dài của tình thân qua nhiều thế hệ.” Ông cũng nhấn mạnh rằng dự án này không chỉ đóng góp vào việc xác định danh tính liệt sĩ mà còn có tiềm năng ứng dụng trong các lĩnh vực khác như chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa và y tế.

Dự án Ngân hàng Gen Việt Nam đặt mục tiêu thu thập 1 triệu mẫu gen từ thân nhân để xác định danh tính cho khoảng 500.000 liệt sĩ. Với sự hỗ trợ của các thuật toán AI và hệ thống dữ liệu tham chiếu đặc trưng của người Việt, dự án hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong việc xác định danh tính liệt sĩ. Kết quả của dự án không chỉ mang lại niềm vui cho các gia đình mà còn góp phần xây dựng một nền tảng dữ liệu quý giá cho việc nghiên cứu và ứng dụng trong tương lai.

Thông tin về dự án và các kết quả đạt được đã thu hút sự quan tâm của nhiều người. Để biết thêm thông tin chi tiết về dự án và cách tham gia, bạn có thể truy cập vào GeneStory hoặc liên hệ trực tiếp với đơn vị tổ chức. Sự tham gia và hỗ trợ của cộng đồng sẽ góp phần quan trọng vào việc hoàn thành mục tiêu của dự án.

Công nghệ giải trình tự gen đã được các chuyên gia tại GeneStory sử dụng để so sánh gene của người thân với dữ liệu từ Bộ Công an, giúp xác định danh tính 16 liệt sĩ sau gần một năm triển khai thu nhận mẫu thân nhân liệt sĩ trên toàn quốc. Dự án Ngân hàng gene, được Thủ tướng Phạm Minh Chính kích hoạt vào tháng 7/2024, nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu ADN quy mô lớn để lưu trữ thông tin gene của hài cốt liệt sĩ và thân nhân, phục vụ việc đối sánh và xác định danh tính.

Ở Việt Nam, có hơn một triệu liệt sĩ, nhưng khoảng 500.000 người vẫn chưa xác định được danh tính. Nhiều gia đình đã chờ đợi hàng chục năm để tìm được phần mộ thân nhân. GS Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn, cho biết GeneStory đã làm chủ toàn bộ quy trình giải mã gene từ thu mẫu, phân tích đến diễn giải dữ liệu với độ chính xác giải trình tự gene lên đến hơn 99%.

Trong dự án này, việc giải mã gene được ứng dụng theo dòng mẹ là chủ yếu. Vì vậy, việc thu mẫu được ưu tiên thực hiện trên các đối tượng là mẹ đẻ, bà ngoại, anh chị em cùng mẹ; anh, em, con của chị gái, em gái mẹ đẻ liệt sĩ; con của chị gái, em gái liệt sĩ. TS Dương Ngọc Cường, Tổng giám đốc GeneStory, cho biết để xác định danh tính liệt sĩ, các kỹ thuật viên đã đến từng gia đình thu thập mẫu.

Sau gần một năm, đã có hơn 51.000 mẫu được thu thập từ 63 tỉnh thành. Các mẫu ADN được đưa về phòng xét nghiệm của GeneStory, sau đó phân tích, giải mã gene từ hài cốt các liệt sĩ đã quy tập. Sau khi phân tích và đối sánh ADN, đã xác định danh tính 16 liệt sĩ. Dự án tiếp tục giúp hàng trăm nghìn gia đình tìm lại tên người thân, tri ân Mẹ Việt Nam Anh hùng, giảm thiểu thời gian chờ và mất mẫu di truyền khi ADN của liệt sĩ bị phân hủy.

GS Vũ Hà Văn cho biết ứng dụng công nghệ giải mã gene trong lâm sàng không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm thân nhân. Công nghệ này cho phép tìm hiểu về sức khỏe thể chất, hướng đến việc tiên lượng nguy cơ mắc bệnh do di truyền, bệnh ung thư… của mỗi cá thể dựa vào kiểu gene, thậm chí xây được biểu đồ đánh giá tiến triển từ nguy cơ mắc bệnh thấp đến cao theo độ tuổi.

Hiện tại, công nghệ giải trình tự gen đang được tiếp tục phát triển và ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, không chỉ y tế mà còn trong nghiên cứu khoa học, bảo vệ môi trường… Với sự phát triển của công nghệ, việc giải mã gene sẽ trở nên chính xác và tiết kiệm thời gian hơn, mở ra nhiều cơ hội mới cho việc nghiên cứu và ứng dụng trong tương lai.

GeneStory là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực giải mã gene tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và công nghệ hiện đại, GeneStory đã và đang cung cấp các dịch vụ giải mã gene chất lượng cao cho khách hàng trên toàn quốc.