Ở vùng đại ngàn phía Tây Quảng Ngãi, nơi nhịp sống hiện đại đang ngày càng sôi động, vẫn có những người lặng lẽ gìn giữ những thanh âm mộc mạc của núi rừng. Y Rum, một cô gái dân tộc Ba Na, là một trong số đó. Với tình yêu cháy bỏng dành cho âm nhạc truyền thống, Y Rum đã thành lập Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y, nơi không chỉ dạy những nốt nhạc vang lên từ đá, từ ống nứa, mà còn thắp lên niềm tự hào dân tộc trong tâm hồn thế hệ trẻ.

Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y được thành lập vào năm 2022, chuyên dạy những loại nhạc cụ truyền thống của các dân tộc thiểu số như đàn T’rưng, đàn đá và một số loại nhạc cụ hiện đại như Piano, Organ. Hiện có 38 học viên đang theo học lớp đàn T’rưng và 07 học viên theo học lớp đàn đá.

Y Rum, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y, cho biết: ‘Lứa tuổi đến với Câu lạc bộ là 5 tuổi, tới lớn là không giới hạn số tuổi. Ở đây các bạn người dân tộc Rơ Ngao cũng có, Ba Na cũng có và các bạn dân tộc Kinh cũng có. Để mà các bạn học viên làm quen với các loại đàn thì câu lạc bộ phải nắm bắt được tâm lý tuổi của từng học viên.’

Để học viên dễ tiếp cận, Y Rum chọn cách truyền đạt gần gũi, sinh động, kết hợp nhiều thực hành. Các em được học qua cảm nhận bằng tai, bằng tay và cả cảm xúc. Từ đó dần hình thành đam mê và sự hứng thú với âm nhạc dân tộc ngay từ những lần đầu.

Đàn đá và đàn T’rưng đều là nhạc cụ truyền thống của các dân tộc thiểu số ở vùng phía Tây Quảng Ngãi. Nếu đàn T’rưng có âm thanh vang, trong, dễ gợi cảm xúc và khá phù hợp với trẻ em nhờ cách chơi trực quan, thì đàn đá lại đòi hỏi người chơi phải có cảm âm tốt và lực tay ổn định để tạo ra âm thanh chính xác.

Y Rum cũng thường dành thời gian tìm đến các nghệ nhân – những ‘kho tàng sống’ của văn hóa dân tộc để học hỏi và khắc ghi những điều tưởng chừng mai một. Nghệ nhân ưu tú A Jar bày tỏ: ‘Mong muốn là nhiều người khác sẽ tiếp tục noi theo Y Rum, người đàn chị, người đi trước, những người đi sau tiếp nối nhiều hơn nữa. Góp phần rất quan trọng trong phát triển văn hóa, nhất là văn hóa âm nhạc cổ truyền.’

Không chỉ dừng lại ở các lớp học nhạc cụ từ những người trẻ dân tộc thiểu số như Y Rum, việc truyền dạy âm nhạc truyền thống ở Quảng Ngãi đã và đang được triển khai bằng nhiều hình thức đa dạng. Từ các hội thi, lớp truyền dạy do chính quyền tổ chức, đến những câu lạc bộ văn hóa dân gian được chính những nghệ nhân, người có uy tín ở các thôn, làng thành lập, truyền dạy đã góp phần tiếp nối và gìn giữ bản sắc văn hóa của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

Chương trình âm nhạc nổi tiếng ‘Dòng thời gian’ của Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội sắp trở lại với khán giả trong mùa mới, mang chủ đề ‘Quê hương tuổi thơ tôi’. Chương trình này hứa hẹn mang đến cho người xem những giây phút đầy cảm xúc khi được chiêm nghiệm về những ký ức tuổi thơ trong trẻo và những giai điệu âm nhạc quen thuộc.

Được phát sóng vào lúc 20h ngày 25/7 trên các kênh H1, H2, phát thanh FM96, ứng dụng HANOI ON, website hanoionline.vn và các kênh mạng xã hội của Đài, ‘Dòng thời gian’ là chương trình định kỳ được Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội đầu tư sản xuất. Mục tiêu của chương trình là khơi dậy ký ức âm nhạc và tôn vinh những tác phẩm kinh điển bằng cách thể hiện mới mẻ và hấp dẫn.

Với chủ đề ‘Quê hương tuổi thơ tôi’, chương trình sẽ mang đến cho khán giả những ca khúc quen thuộc về quê hương, tuổi thơ và tuổi học trò. Phần đầu tiên của chương trình sẽ ‘đánh thức’ người xem bằng những giai điệu không thể quen thuộc hơn như ‘Reo vang bình minh’, ‘Em đi giữa biển vàng’, ‘Đi học’, ‘Đưa cơm cho mẹ đi cày’, ‘Hạt gạo làng ta’… Những ca khúc này sẽ giúp người xem nhanh chóng chìm vào không gian ký ức của tuổi thơ.

Phần thứ hai của chương trình sẽ tập trung vào những sáng tác về quê hương như ‘Quê hương tuổi thơ tôi’, ‘Giấc mơ trưa’, ‘Mong ước kỷ niệm xưa’, ‘Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh’… xen kẽ giữa các tiết mục là những thước phim tài liệu, giúp người xem có thể bước vào không gian ký ức một cách mạch lạc và đầy xúc cảm.

Đặc biệt, các ca khúc trong chương trình đều được phối khí và trình diễn theo phong cách mới, hiện đại mà vẫn giữ nguyên tinh thần của bài nhạc. Những bản hòa tấu jazz, giao hưởng, dân gian đương đại hứa hẹn mang tới cảm xúc mới mẻ và chứng minh sức sống của các tác phẩm xưa trong hình thức thể hiện hiện đại.

Một số tác phẩm được thể hiện bằng nhiều phiên bản để tạo trải nghiệm phong phú cho khán giả. Ví dụ, ca khúc ‘Em đi giữa biển vàng’ được trình diễn theo hai phiên bản: Bản hát với ca sĩ Bích Ngọc cùng vũ đoàn và bản khí nhạc do dàn nhạc Dòng thời gian trình diễn với nghệ sĩ piano Bùi Đăng Khánh, nghệ sĩ flute Hồng Ánh…

Tham gia trình diễn trong chương trình lần này có dàn nghệ sĩ dày dạn kinh nghiệm như Bùi Hà Miên, Bùi Đăng Khánh, Hồng Ánh, Lê Duy Mạnh, Xuân Thịnh, cùng các nghệ sĩ trẻ trưởng thành từ cuộc thi Tiếng hát Hà Nội như ca sĩ Mộc An, Ninh Trịnh Quang Minh, Tú Ngọc… và các nghệ sĩ Vy Anh, Bích Ngọc, Khánh Chi, Nam Giang, Thu Thủy… hứa hẹn sẽ mang lại một chương trình thực sự hấp dẫn và đáng nhớ.