Thực trạng an toàn thực phẩm tại Đồng Nai và các giải pháp giảm thiểu nguy cơ

Thời gian gần đây, vấn đề an toàn thực phẩm (ATTP) đang trở thành một vấn đề nóng tại Việt Nam. Với vị thế là trung tâm sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi hàng đầu cả nước, tỉnh Đồng Nai đang đối mặt với nhiều thách thức trong kiểm soát ATTP. PGS.TS Kha Chấn Tuyền, Trưởng khoa Công nghệ hóa học và Thực phẩm, Trường Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh, đã có một cuộc trò chuyện với báo chí về vấn đề này.

Ông Kha Chấn Tuyền chia sẻ, trong những năm gần đây, công tác đảm bảo ATTP tại Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực. Nhận thức của người tiêu dùng và doanh nghiệp đang được nâng cao rõ rệt. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức đáng lo ngại, đặc biệt là tại các chợ truyền thống và cơ sở chế biến nhỏ lẻ.

Tại Đồng Nai, với đặc điểm là trung tâm chăn nuôi, trồng trọt và chế biến thực phẩm lớn của cả nước, đang đối mặt với nhiều nguy cơ mất ATTP đáng lo ngại. Những nguy cơ nổi bật có thể chia thành 5 nhóm chính, bao gồm: nguy cơ từ giết mổ và chế biến nhỏ lẻ, tồn dư hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật và kháng sinh, hệ thống chuỗi lạnh và vận chuyển chưa đáp ứng yêu cầu bảo quản thực phẩm an toàn, thực phẩm chế biến sẵn từ các cơ sở nhỏ lẻ tiềm ẩn nguy cơ cao, và thiếu liên kết chuỗi và hệ thống truy xuất nguồn gốc.

Về tác động lâu dài đến sức khỏe cộng đồng, PGS.TS Kha Chấn Tuyền cho rằng nếu tình trạng mất ATTP không được kiểm soát hiệu quả, hệ lụy đối với sức khỏe cộng đồng sẽ rất nghiêm trọng và kéo dài. Ông đề xuất cần xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn, từ đó hình thành văn hóa tiêu dùng thực phẩm an toàn, vì sức khỏe cộng đồng và sự phát triển dài hạn của địa phương.

PGS.TS Kha Chấn Tuyền cũng đánh giá cao tiềm năng hợp tác giữa “3 nhà”: khoa học – doanh nghiệp – địa phương trong việc xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn từ nông trại đến bàn ăn. Ông cho rằng Đồng Nai có đủ nền tảng để trở thành hình mẫu quốc gia về chuỗi thực phẩm an toàn và đề xuất địa phương cần triển khai giải pháp đồng bộ, lấy hợp tác, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực làm trụ cột.

Đồng Nai là tỉnh có vị trí quan trọng trong sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi của cả nước. Việc đảm bảo ATTP tại đây không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân địa phương mà còn ảnh hưởng đến người tiêu dùng trên cả nước. Vì vậy, việc triển khai các giải pháp đảm bảo ATTP tại Đồng Nai là rất cần thiết.

Các giải pháp đảm bảo ATTP tại Đồng Nai bao gồm việc tăng cường quản lý và kiểm tra các cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm; nâng cao nhận thức của người sản xuất và người tiêu dùng về tầm quan trọng của ATTP; xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn từ nông trại đến bàn ăn; tăng cường hợp tác giữa các bên liên quan trong việc đảm bảo ATTP.

Việc xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn tại Đồng Nai sẽ giúp kiểm soát tốt hơn nguồn gốc thực phẩm, giảm thiểu nguy cơ mất ATTP. Đồng thời, việc này cũng sẽ giúp nâng cao giá trị sản phẩm, tăng thu nhập cho người sản xuất và đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng.

Trong thời gian tới, Đồng Nai cần tiếp tục triển khai các giải pháp đảm bảo ATTP một cách đồng bộ và hiệu quả. Việc này sẽ giúp tỉnh Đồng Nai trở thành hình mẫu quốc gia về chuỗi thực phẩm an toàn, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của địa phương.

Trong giai đoạn 2021-2025, Kho bạc Nhà nước đã đạt được những bước tiến quan trọng trong việc cải cách hành chính và hiện đại hóa công nghệ thông tin. Với việc lấy người dân và tổ chức làm trung tâm, Kho bạc Nhà nước đã nâng cao hiệu quả phục vụ và quản lý tài chính công. Nhiều thủ tục hành chính đã được cắt giảm thành phần hồ sơ, đơn giản hóa quy trình và thực hiện hoàn toàn trên môi trường điện tử.

Một trong những kết quả nổi bật là mức độ hài lòng của người dân và tổ chức đối với hệ thống Kho bạc Nhà nước luôn duy trì ở mức cao. Cụ thể, vào năm 2021, mức độ hài lòng đạt 99,4%, năm 2022 đạt 94,5%, năm 2023 đạt 95,85% và năm 2024 đạt 99,93%. Điều này cho thấy sự tin tưởng và hài lòng của người dân và tổ chức đối với các dịch vụ của Kho bạc Nhà nước.

Song song với cải cách thủ tục hành chính, Kho bạc Nhà nước đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, coi đây là động lực quan trọng để hiện đại hóa các hoạt động nghiệp vụ. Các dự án công nghệ thông tin được triển khai đồng bộ theo Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước đến năm 2030 và Kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin giai đoạn 2021-2025.

Bước sang giai đoạn 2026-2030, Kho bạc Nhà nước đặt mục tiêu thực hiện cải cách thủ tục hành chính gắn với công nghệ số, hướng tới một hệ thống quản lý tài chính công hiện đại, minh bạch và hiệu quả. Trọng tâm là cắt giảm, đơn giản hóa quy trình, hồ sơ, giấy tờ cho công dân, doanh nghiệp và các đơn vị, đồng thời triển khai giải quyết thủ tục hành chính không phụ thuộc vào địa giới hành chính.

Về ứng dụng công nghệ thông tin, Kho bạc Nhà nước tập trung triển khai các dự án hiện đại hóa có tính chiến lược, trình Bộ Tài chính Đề án nâng cấp hệ thống TABMIS và các hệ thống ứng dụng để hình thành hệ thống ngân sách và kế toán số (VDBAS). Kho bạc Nhà nước đang tích cực triển khai các dự án công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công.

Với những kết quả nổi bật trong giai đoạn 2021-2025 và những định hướng chiến lược giai đoạn 2026-2030, Kho bạc Nhà nước khẳng định vai trò tiên phong trong công cuộc cải cách hành chính và chuyển đổi số của ngành Tài chính. Việc không ngừng cải tiến và đổi mới sẽ giúp Kho bạc Nhà nước ngày càng nâng cao chất lượng phục vụ người dân và tổ chức.

Thế giới đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi kép quan trọng, kết hợp giữa chuyển đổi số và phát triển bền vững. Trong giai đoạn này, các công nghệ số như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), và chuỗi khối (Blockchain) đang hòa nhập với sinh thái học để thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tuần hoàn.

Theo GS. Yves Wautelet, chuyên gia đến từ Đại học KU Leuven (Bỉ), mục tiêu chính của chuyển đổi kép là tận dụng tối đa sự kết hợp giữa công nghệ và sinh thái học để tạo ra giá trị lớn hơn, không chỉ về kinh tế, mà còn về xã hội và môi trường. Một ví dụ điển hình về mô hình này là Circulise, một sự kết hợp giữa mô hình quản lý, kinh tế, và công nghệ để mang lại giá trị bền vững và tuần hoàn.

Dự án Fanyatu tại lưu vực sông Congo là một trong những ví dụ thành công của mô hình này. Dự án này tích hợp công nghệ IoT và bản sao số (digital twins) để giám sát và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, cũng như xây dựng lòng tin giữa các bên liên quan. Kết quả là khoảng 6 triệu cây đã được trồng, và cộng đồng địa phương đã tham gia vào dự án với vai trò ‘người sản xuất kiêm tiêu dùng tài nguyên’ (resource prosumers).

Mô hình kinh tế tuần hoàn xoay quanh việc giảm thiểu chất thải và tận dụng tối đa giá trị từ sản phẩm và nguyên liệu. Các chuyên gia cho rằng, trong một nền kinh tế tuần hoàn, con người có thể tận dụng được nhiều giá trị hơn từ những gì đã có và duy trì giá trị đó trong nền kinh tế lâu nhất có thể. Điều này có thể đạt được thông qua thiết kế thông minh, giải pháp số, và sự chuyển dịch từ sở hữu sản phẩm sang sử dụng dịch vụ.

Trên thế giới, đã có các dự án khác cho thấy công nghệ mới đang là trợ thủ đắc lực để thúc đẩy nhanh tiến trình và hiệu quả của kinh tế tuần hoàn. EY đang hợp tác với nhiều công ty triển khai công cụ AI phân tích chuỗi cung ứng, giúp giải quyết các điểm nghẽn trong quản lý vận chuyển, giảm lượng phát thải carbon và dự báo nhu cầu nhằm hạn chế sản xuất dư thừa và tồn kho. Plastic Bank (Canada) ứng dụng nền tảng tích hợp AI và Blockchain để biến rác nhựa thành ‘tiền tệ’, cho phép người dân đổi rác lấy nhu yếu phẩm, học phí, bảo hiểm y tế và các dịch vụ thiết yếu khác.

Hiện khoảng 27% các quốc gia đưa hành động kinh tế tuần hoàn vào Đóng góp do Quốc gia Tự quyết định (NDC). Kinh tế tuần hoàn cũng sẽ là chủ đề chính tại Hội nghị Biến đổi khí hậu lần thứ 30 của Liên Hợp Quốc (COP30). Việc khai thác và chế biến nguyên liệu, gồm nhiên liệu hóa thạch, khoáng sản và sinh khối, chiếm ít nhất 55% lượng khí nhà kính toàn cầu, đồng thời góp phần vào tình trạng suy giảm đa dạng sinh học và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.

GS. Yves Wautelet cho biết sự tương tác giữa công nghệ và nhu cầu của xã hội cần được thể hiện một cách rõ ràng trong thiết kế và vận hành hệ thống quản trị. Không chỉ đơn thuần áp dụng công nghệ, cần xác định rõ công nghệ đó phục vụ lợi ích gì cho cộng đồng, phát triển bền vững và điều chỉnh công nghệ để phù hợp với mục tiêu xã hội.

Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 đang lan tỏa mạnh mẽ, việc kết hợp hài hòa giữa khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần nâng cao chất lượng sống, tăng cường hiệu quả quản trị nhà nước, đảm bảo an ninh, quốc phòng và hội nhập quốc tế. Tỉnh Thái Nguyên đã nhận thức rõ vai trò đặc biệt quan trọng của đổi mới sáng tạo gắn với công nghệ số và đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt để hiện thực hóa mục tiêu này.

Tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Chương trình hành động và Kế hoạch triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh đã hoàn thành 22/23 nhiệm vụ được giao theo Nghị quyết 57-NQ/TW có thời hạn đến 30/6, đạt tỷ lệ hoàn thành 95,6%. Tỉnh cũng đang triển khai đúng tiến độ 42 nhiệm vụ có thời hạn đến 31/12/2025, trong đó có 11 nhiệm vụ hoàn thành trước thời hạn.

Thái Nguyên đang triển khai 6 công trình, sản phẩm công nghệ số và 20 mô hình ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Những nỗ lực này không chỉ nhằm nâng cao hiệu quả điều hành, quản lý của chính quyền mà còn phục vụ thiết thực nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Tỉnh đã hoàn thành nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, kết nối hệ thống giải quyết thủ tục hành chính với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo Nghị định 107/2021/NĐ-CP.

Một trong những điểm nhấn đáng chú ý là việc hoàn thiện hồ sơ đề án thành lập Khu công nghệ thông tin tập trung Yên Bình. Việc hình thành một khu công nghệ – thông tin tập trung sẽ mở ra không gian kết nối, hợp tác cho các doanh nghiệp công nghệ cao, tạo động lực thu hút đầu tư và phát triển các sản phẩm số ‘Make in Vietnam’ từ Thái Nguyên. https://www.vietnamnet.vn/

Trong lĩnh vực cải cách hành chính, việc ứng dụng công nghệ số cũng mang lại hiệu quả rõ rệt. Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính phiên bản mới đang được triển khai toàn diện trên địa bàn tỉnh. Từ đầu năm đến 25/6/2025, toàn tỉnh đã tiếp nhận hơn 361.000 hồ sơ, tỷ lệ giải quyết đúng hạn đạt 99,55%; số hóa được hơn 321.000 hồ sơ, tương đương 95,45%.

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, Thái Nguyên cũng thẳng thắn nhìn nhận những mặt hạn chế cần khắc phục, như: Hạ tầng công nghệ tại một số xã còn yếu; đội ngũ cán bộ vận hành chưa đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, đồng bộ… Đây là những vấn đề cần sớm được quan tâm tháo gỡ nhằm tạo thuận lợi cho quá việc phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn.

Tỉnh cũng đang tích cực thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực công nghệ, dữ liệu và bán dẫn. Đã có những biên bản ghi nhớ, xúc tiến đầu tư được ký kết giữa Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên với các đối tác trong và ngoài nước. Việc phát triển hạ tầng dữ liệu, xây dựng trung tâm dữ liệu tại địa phương sẽ là bước đi chiến lược tạo nền móng cho kinh tế số phát triển bền vững, an toàn và độc lập.

Thái Nguyên cũng đang xây dựng và hoàn thiện nền tảng quản trị tổng thể G-ThaiNguyen, tích hợp các chỉ số kinh tế – xã hội trọng yếu như thu ngân sách, giải ngân đầu tư công, FDI, GRDP, chỉ số giáo dục… Việc vận hành hiệu quả nền tảng này sẽ giúp chính quyền các cấp nâng cao năng lực dự báo, phản ứng chính sách và chỉ đạo điều hành một cách khoa học, dữ liệu hóa, minh bạch và kịp thời.

Có thể thấy, đổi mới sáng tạo gắn với công nghệ số không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu tất yếu. Thái Nguyên đang từng bước khẳng định quyết tâm vươn lên trở thành địa phương tiên phong trong lĩnh vực này, góp phần đưa khoa học, công nghệ và chuyển đổi số thực sự trở thành động lực then chốt cho phát triển nhanh và bền vững, vì lợi ích của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Bộ Tài chính Việt Nam đang tích cực thực hiện các biện pháp cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn gián tiếp từ quốc tế vào thị trường chứng khoán. Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, trọng tâm của cải cách này là giảm thiểu các yêu cầu về hợp pháp hóa lãnh sự, đơn giản hóa quy trình và hồ sơ pháp lý, cũng như ứng dụng công nghệ số vào quy trình cấp phép và giám sát thị trường. Mục tiêu chính của những động thái này là nhằm loại bỏ các rào cản kỹ thuật, nâng cao trải nghiệm đầu tư và tạo ra bước tiến thực chất trong việc thu hút dòng vốn gián tiếp từ quốc tế vào thị trường chứng khoán Việt Nam.

Hiện tại, Bộ Tài chính đang phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước để sửa đổi Thông tư 17. Những thay đổi dự kiến bao gồm cắt giảm các giấy tờ pháp lý phức tạp, linh hoạt hơn trong việc nhận diện nhà đầu tư và áp dụng công nghệ số vào quy trình cấp phép và giám sát thị trường. Bộ cũng đang đề xuất một số giải pháp nhằm tăng tính hấp dẫn của thị trường chứng khoán, bao gồm sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP để tăng cường tính minh bạch trong tỷ lệ sở hữu nước ngoài. Đồng thời, Bộ cũng đề xuất bỏ các quy định lỗi thời liên quan đến quyền quyết định giới hạn sở hữu của Đại hội đồng cổ đông và mở rộng khung pháp lý cho hoạt động phát hành chứng khoán.

Một trong những điểm vướng mắc khiến nhiều nhà đầu tư nước ngoài e ngại là thủ tục hành chính phức tạp và kéo dài, đòi hỏi hợp pháp hóa lãnh sự tài liệu hoặc xác minh phức tạp các hồ sơ đầu tư. Song song với việc cải cách thủ tục hành chính, Việt Nam đã chính thức vận hành hệ thống giao dịch KRX từ tháng 5/2025. Đây là một bước tiến quan trọng hướng tới cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) dự kiến triển khai từ đầu năm 2027. Hệ thống này được các tổ chức xếp hạng quốc tế đánh giá cao về tính an toàn và hiệu quả cho giao dịch thị trường.

Đại diện từ FTSE Russell đã bày tỏ sự ấn tượng với tiến trình cải cách thị trường tài chính của Việt Nam và cam kết tiếp tục hỗ trợ về kỹ thuật, chỉ số và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng tin rằng khi nền tảng pháp lý và kỹ thuật được đồng bộ hóa, nhà đầu tư sẽ có trải nghiệm liền mạch, minh bạch và ổn định. Điều này sẽ giúp Việt Nam tạo dựng niềm tin thị trường. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc nâng hạng thị trường chứng khoán không phải là mục tiêu cuối cùng, mà là hệ quả tất yếu của quá trình cải cách bền bỉ, hướng tới một thị trường vốn công bằng, hiệu quả và đạt chuẩn quốc tế.

Bộ Tài chính cam kết tiếp tục đồng hành cùng các tổ chức quốc tế, trong đó có FTSE Russell, để hoàn thiện thể chế, tháo gỡ các vướng mắc và thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển toàn diện. Với quyết tâm cải cách và sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ sớm đáp ứng các tiêu chí nâng hạng. Qua đó, Việt Nam kỳ vọng thu hút thêm dòng vốn gián tiếp từ quốc tế, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán.

Chuyển đổi số trong khu vực công đang trở thành một phần quan trọng không thể thiếu trong tiến trình cải cách thể chế quốc gia. Việc áp dụng công nghệ số vào khu vực công không chỉ giúp tối ưu hóa hoạt động của các cơ quan Nhà nước mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận dịch vụ công một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Theo các chuyên gia, chuyển đổi số trong khu vực công đang nổi lên như một yêu cầu thiết yếu trong bối cảnh hiện nay. Nhu cầu nâng cao năng lực quản trị, hiện đại hóa nền hành chính và tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn lực công đang trở thành những thách thức lớn. Nghị quyết số 57-NQ/TW đã đề ra định hướng đột phá về thể chế cho phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Điều này không chỉ đặt ra những mục tiêu dài hạn mà còn định vị lại vai trò của khu vực công trong hệ sinh thái số quốc gia.

Tuy nhiên, việc triển khai chuyển đổi số trong khu vực công vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua. Các chuyên gia chỉ ra rằng việc phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ tại các cơ quan Nhà nước còn rất lạc hậu. Nhiều nơi vẫn sử dụng các hệ thống công nghệ cũ, không đồng bộ, gây khó khăn lớn trong việc tích hợp các giải pháp số hóa mới. Thêm vào đó, ngân sách dành cho chuyển đổi số thường bị giới hạn, đặc biệt ở các địa phương hoặc cơ quan cấp cơ sở.

Ngành Ngân hàng là một trong những bộ ngành tiên phong trong chuyển đổi số và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã tích cực hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để tạo điều kiện thúc đẩy quá trình chuyển đổi số ngành Ngân hàng. Hiện đã có 63 tổ chức tín dụng triển khai ứng dụng thẻ CCCD gắn chip tại quầy và 57 tổ chức tín dụng triển khai ứng dụng thẻ CCCD gắn chip qua mobile app.

Bên cạnh đó, ngành Ngân hàng đã chủ động kết nối trực tiếp với Cổng Dịch vụ công Quốc gia, triển khai đa dạng các giải pháp thanh toán, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thanh toán trực tuyến phí, lệ phí, thuế và các nghĩa vụ tài chính. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong triển khai chuyển đổi số ngành Ngân hàng, bao gồm sự phát triển nhanh của công nghệ, gia tăng rủi ro an ninh mạng, khuôn khổ pháp lý, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực và sự thay đổi văn hoá tổ chức.

Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm trong chuyển đổi số. Điều này sẽ giúp cùng với các bộ, ngành xây dựng một nền hành chính công hiện đại, thuận tiện, tạo tiền đề mới cho phát triển kinh tế, xã hội.