Các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã phát hiện ra một “mật mã” địa chất ẩn sâu trong mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới, tọa lạc tại khu vực Bạch Vân Ngao Bác, thuộc khu tự trị Nội Mông Cổ. Phát hiện này không chỉ gây ngạc nhiên cho cộng đồng khoa học mà còn có tiềm năng thay đổi cách tiếp cận tài nguyên chiến lược này trong thế kỷ 21.

Đất hiếm được xem là “vàng công nghiệp” và “vàng chiến lược” của thời đại mới, đóng vai trò quan trọng trong sản xuất pin xe điện, tuabin gió, chip bán dẫn và hệ thống vũ khí tối tân. Mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác chiếm tới 90% trữ lượng của Trung Quốc và gần 40% trữ lượng toàn cầu.

Câu chuyện về mỏ đất hiếm này bắt đầu từ năm 1927, khi một giảng viên trẻ tuổi của Đại học Bắc Kinh là Đinh Đạo Hành đã phát hiện ra một dãy núi đá màu đen ánh kim trên thảo nguyên rộng lớn. Giáo sư Hà Tác Lâm, chuyên gia thạch học của Bắc Đại, đã xác định các mẫu đá tại đây chứa hàm lượng đất hiếm cực cao. Kể từ đó, Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào hệ sinh thái khai thác, tinh luyện và ứng dụng đất hiếm.

Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Science Advances đã phát hiện ra rằng phần lớn tài nguyên đất hiếm ở Bạch Vân Ngao Bác không hình thành cách đây 1,3 tỷ năm như giả định lâu nay, mà đến từ một đợt hoạt động magma cách đây chỉ 430 triệu năm. Phát hiện này mở ra hướng thăm dò mới cho ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu và có thể giúp các quốc gia khác tìm kiếm các mỏ đất hiếm quy mô lớn.

Tuy nhiên, rào cản lớn nhất vẫn là công nghệ tách chiết vốn là bí quyết mà chỉ Trung Quốc làm chủ trên quy mô công nghiệp. Việc Bắc Kinh nắm quyền kiểm soát phần lớn đất hiếm thế giới khiến nhiều nước phát triển phải tái cơ cấu chuỗi cung ứng, tìm nguồn thay thế và đầu tư khai thác trong nước.

Đất hiếm không còn là vấn đề kỹ thuật mà là lợi ích chiến lược sống còn trong bối cảnh xung đột thương mại, cạnh tranh công nghệ và cuộc đua năng lượng xanh đang leo thang. Do đó, phát hiện này không chỉ có ý nghĩa về mặt khoa học mà còn có implications sâu rộng đối với chính trị và kinh tế toàn cầu.

Hiện tại, Trung Quốc đang chiếm ưu thế trong lĩnh vực đất hiếm, nhưng với phát hiện mới này, các quốc gia khác có thể bắt đầu探索 và khai thác tài nguyên này. Để theo dõi diễn biến của tình hình, có thể truy cập Science Advances để cập nhật thông tin mới nhất về nghiên cứu này.

Chính phủ Mỹ đang tích cực triển khai chiến lược nhằm tái thiết và phát triển ngành công nghiệp sản xuất nam châm đất hiếm trong nước. Mục tiêu chính của chiến lược này là giảm thiểu sự phụ thuộc vào Trung Quốc, quốc gia hiện đang kiểm soát hơn 90% sản lượng nam châm đất hiếm toàn cầu.

Bộ Quốc phòng Mỹ đã thực hiện một bước đi quan trọng bằng cách đầu tư hàng trăm triệu USD vào công ty MP Materials. Đây là một trong những nỗ lực nhằm hỗ trợ và thúc đẩy sản xuất nam châm đất hiếm tại Mỹ. Với khoản đầu tư này, MP Materials dự kiến sẽ tăng đáng kể sản lượng nam châm từ 1.000 tấn lên 10.000 tấn mỗi năm.

Ngoài hỗ trợ tài chính, chính phủ Mỹ cũng đã thiết lập mức giá sàn cho khoáng sản đất hiếm của MP Materials và cam kết mua nam châm từ công ty này. Điều này không chỉ giúp đảm bảo thị trường cho sản phẩm của MP Materials mà còn góp phần vào việc ổn định và phát triển ngành công nghiệp đất hiếm trong nước.

Một số công ty lớn trong ngành công nghiệp ô tô như General Motors cũng đã thể hiện sự quan tâm và cam kết đối với chiến lược này bằng cách ký hợp đồng với MP Materials. Dự kiến, General Motors sẽ nhận được nam châm từ công ty này vào cuối năm nay.

Những động thái này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc tái thiết và phát triển ngành công nghiệp đất hiếm nội địa của Mỹ. Tuy nhiên, chiến lược này vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức. Chi phí sản xuất cao, thiếu chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực này và khó khăn trong việc đảm bảo chuỗi cung ứng nguyên liệu là một số khó khăn mà ngành công nghiệp đang phải đối mặt.

Mặc dù vậy, cơ hội để Mỹ tái khẳng định vị thế của mình trong ngành công nghiệp chiến lược này được coi là rất tiềm năng. Việc giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc và phát triển một ngành công nghiệp đất hiếm nội địa mạnh mẽ có thể mang lại nhiều lợi ích về kinh tế và an ninh quốc gia cho Mỹ.

Trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ và công nghiệp cao, Mỹ đang thể hiện quyết tâm của mình trong việc đảm bảo vị thế cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Chiến lược tái thiết ngành công nghiệp nam châm đất hiếm là một phần quan trọng của nỗ lực này, và sự thành công của chiến lược sẽ có ý nghĩa quan trọng không chỉ về mặt kinh tế mà còn về mặt chiến lược an ninh quốc gia.