Hiện tượng người trẻ ngày càng ít ăn các món ăn truyền thống như phở, bún chả… đang trở nên phổ biến ở các thành phố lớn. Trong khi đó, các chuỗi ăn uống ngoại quốc như lẩu băng chuyền, bò nướng lại thu hút đông đảo giới trẻ. Sự chênh lệch này đặt ra câu hỏi về nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi trong thói quen ẩm thực của người trẻ.

Gần đây, tôi có dịp đến một tiệm phở quen trên con phố nhỏ, nơi đã tồn tại gần 30 năm. Quán nổi tiếng với nước dùng ninh xương trong 8 tiếng và miếng nạm gầu ăn một lần là ghiền. Tuy nhiên, sau nhiều lần ngồi ăn, tôi nhận ra một điều kỳ lạ: hầu hết khách ra vào đều ngoài 40. Trong khi đó, các quán trà sữa, quán thức ăn nhanh, gà rán, lẩu băng chuyền… lại chật kín sinh viên, nhân viên văn phòng trẻ hơn.

Một trong những lý do chính dẫn đến sự chênh lệch này là đời sống đô thị, với guồng quay nhanh và sự tiện lợi làm chuẩn mực, khiến bữa sáng trở thành một phần của cuộc đua thời gian. Từ góc độ người bán, nhiều quán phở cũng không còn mặn mà với giới trẻ. Một bác chủ quán nói: ‘Tụi nhỏ lâu thật lâu mới đến ăn, giờ người già mới chịu ngồi lại ăn phở’. Phở, theo cách vận hành của nhiều hàng quán hiện nay, mặc định là món ăn của thế hệ đi trước.

Nhưng điều đáng nói hơn là sự đứt gãy. Phở không chỉ là món ăn, nó còn là biểu tượng. Nếu phở muốn tồn tại không chỉ như một biểu tượng hoài niệm, thì chính những người làm phở nói riêng và các món ăn truyền thống khác cần nhìn nhận lại cách đối thoại với thế hệ mới. Họ cần tìm cách để làm cho các món ăn truyền thống trở nên gần gũi và hấp dẫn hơn với người trẻ, thay vì chỉ phục vụ như một món ăn hoài niệm cho thế hệ đi trước.

Để làm được điều này, các quán phở và các món ăn truyền thống khác cần thay đổi cách tiếp cận và cách phục vụ. Họ có thể bắt đầu bằng việc cập nhật thực đơn, thêm các món ăn mới và thay đổi cách trình bày. Họ cũng cần đầu tư vào việc tạo ra một không gian ăn uống thoải mái và thân thiện, nơi người trẻ có thể thoải mái thưởng thức các món ăn truyền thống.

Ngoài ra, các cơ quan quản lý cũng cần hỗ trợ và khuyến khích các quán ăn truyền thống trong việc đổi mới và cải thiện chất lượng dịch vụ. Truy cập trang web của các cơ quan quản lý để biết thêm thông tin về các chương trình hỗ trợ cho các quán ăn truyền thống.

Cuối cùng, người trẻ cũng cần có tinh thần cởi mở và sẵn sàng thưởng thức các món ăn truyền thống. Họ có thể bắt đầu bằng việc tìm hiểu về lịch sử và văn hóa đằng sau các món ăn, và sau đó đến các quán ăn truyền thống để trải nghiệm. Chỉ khi cả hai bên cùng thay đổi và hỗ trợ lẫn nhau, các món ăn truyền thống mới có thể tiếp tục tồn tại và phát triển trong thời đại mới.

Khi bước vào độ tuổi 40, nhiều phụ nữ thường có xu hướng thay đổi cách chi tiêu và phong cách sống. Thay vì chạy theo các chương trình khuyến mãi hay tích trữ hàng hóa, họ chọn sống tỉnh táo, tinh giản và tập trung vào chất lượng hơn số lượng. “Mua ít, dùng nhiều” không chỉ là một lựa chọn tiêu dùng mà còn là một tuyên ngôn sống trưởng thành.

Chị Minh Hằng, 46 tuổi, sống tại Hà Nội, là một ví dụ điển hình về việc áp dụng nguyên tắc “mua ít, dùng nhiều” vào cuộc sống hàng ngày. Trước đây, chị từng có thói quen mua sắm không kiểm soát, tích trữ nhiều thứ không cần thiết. Tuy nhiên, sau một lần dọn dẹp lớn, chị nhận ra rằng không phải món đồ nào mình mua cũng được dùng đủ 3 lần. Từ đó, chị bắt đầu thay đổi lối sống và áp dụng nguyên tắc “mua ít, dùng nhiều”.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, mức chi tiêu trung bình hàng tháng của một hộ gia đình Việt Nam năm 2023 là hơn 9 triệu đồng, trong đó chi phí cho thực phẩm, quần áo, đồ dùng sinh hoạt và làm đẹp chiếm tới 60%. Điều này cho thấy chi tiêu cá nhân, đặc biệt là chi tiêu cảm tính, là điểm then chốt ảnh hưởng tới khả năng tích lũy của mỗi gia đình.

Sau khi thay đổi tư duy mua sắm, chị Hằng tiết kiệm được hơn 2,5 triệu đồng mỗi tháng. Để đạt được điều này, chị bắt đầu đặt ra 3 câu hỏi trước khi mua bất kỳ món đồ nào: Mình có món tương tự chưa? Mình sẽ dùng nó trong bối cảnh nào? Nếu không mua hôm nay, một tuần nữa có nhớ đến nó không? Câu trả lời giúp chị giảm 60% lượng đơn hàng online trong 3 tháng đầu tiên.

Tư duy “mua ít” đi kèm với nguyên tắc thứ hai: phải dùng đến nơi đến chốn. Chị Hằng chia sẻ rằng chị bắt đầu đánh giá đồ vật dựa trên số lần sử dụng. Một chiếc máy xay 2 triệu nhưng chỉ dùng đúng 2 lần/năm thì không gọi là “đáng”. Nhưng một con dao tốt 400 nghìn dùng mỗi ngày trong suốt 2 năm – lại là món đầu tư tuyệt vời.

Việc khai thác tối đa giá trị sử dụng khiến chị Hằng cảm thấy nhẹ nhàng hơn – không chỉ về mặt tài chính mà cả tâm lý. Căn bếp gọn gàng, tủ đồ thông thoáng, bàn làm việc không lộn xộn nữa. Điều này giúp chị giảm bớt căng thẳng và có nhiều thời gian hơn để tập trung vào những việc quan trọng khác.

Dưới đây là bảng thay đổi chi tiêu của chị Hằng sau 6 tháng áp dụng nguyên tắc “mua ít, dùng nhiều”:

Trước đây:
– Mỹ phẩm – chăm sóc da: ~1.200.000đ/tháng
– Quần áo – phụ kiện: ~1.500.000đ/tháng
– Đồ dùng nhà bếp – điện gia dụng: ~1.000.000đ/tháng
– Tổng chi tiêu không thiết yếu: ~3.700.000đ/tháng

Sau khi thay đổi:
– Mỹ phẩm – chăm sóc da: ~400.000đ/tháng
– Quần áo – phụ kiện: ~300.000đ/tháng
– Đồ dùng nhà bếp – điện gia dụng: ~100.000đ/tháng
– Tổng chi tiêu không thiết yếu: ~800.000đ/tháng

Số tiền tiết kiệm đó, chị dùng để gửi tiết kiệm định kỳ, mua bảo hiểm sức khỏe và thưởng cho bản thân một chuyến nghỉ dưỡng cuối năm. Việc lập kế hoạch chi tiêu cụ thể và tuân thủ nguyên tắc “mua ít, dùng nhiều” đã giúp chị Hằng có một cuộc sống ổn định và thoải mái hơn.

Kết luận, “mua ít, dùng nhiều” là lời khuyên sống vững, không chỉ giúp tiết kiệm mà còn giúp con người biết cách tận hưởng cuộc sống một cách có ý nghĩa hơn. Ở tuổi trung niên, cuộc sống không còn xoay quanh việc sở hữu thật nhiều – mà là biết đủ, dùng kỹ, sống vừa sức và vui với những gì mình có.

Trong xã hội hiện đại, mối quan tâm về tài chính và việc quản lý tiền bạc đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Thông thường, mọi người tin rằng việc tích lũy tài sản sẽ giúp giảm thiểu lo lắng và mang lại sự thoải mái. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng cảm giác lo lắng về tiền bạc không hoàn toàn phụ thuộc vào số dư trong tài khoản ngân hàng.

Một phụ nữ đến từ Trung Quốc đã chia sẻ câu chuyện của mình về việc tiết kiệm và quản lý tài chính, đồng thời đưa ra quan điểm rằng kiểm soát tiền bạc là chìa khóa để giảm bớt lo lắng. Ban đầu, cô nghĩ rằng nếu tiết kiệm được 1 triệu tệ (tương đương khoảng 4 tỷ đồng), cô sẽ không còn lo lắng về tương lai. Tuy nhiên, sau đó cô đã quan sát những người có số tiền tiết kiệm lớn hơn, thậm chí lên đến hơn 2 triệu tệ, sở hữu nhiều bất động sản và ô tô, nhưng họ vẫn không ngừng lo lắng về tương lai.

Qua đó, cô nhận ra rằng điều quan trọng không phải là số tiền bạn có, mà là bạn có kiểm soát được dòng tiền của mình hay không. Cô bắt đầu hành trình tiết kiệm không phải để sống một cuộc sống khổ sở, mà để có thể tận hưởng cuộc sống chậm rãi trong một thế giới đang vận động quá nhanh, và giảm thiểu sự hoảng sợ khi đối mặt với những biến cố bất ngờ.

Người phụ nữ này cũng nhấn mạnh rằng sống tiết kiệm không đồng nghĩa với việc sống thiếu thốn. Thay vào đó, nó là việc biết cách đánh giá và phân biệt những gì thực sự mang lại giá trị cho cuộc sống và những gì chỉ đang làm hao mòn tài chính và tinh thần. Sự an tâm và bình yên không xuất phát từ việc sở hữu tài sản, mà từ việc chủ động quản lý và kiểm soát dòng tiền của chính mình.

Cô đã học cách kiểm soát tài chính một cách thông minh và sống phù hợp với thu nhập thực tế, thay vì áp dụng phương châm “chi trước, nghĩ sau”. Quan điểm của cô cũng khẳng định rằng tiền bạc không thể mua được sự bình yên, nhưng thiếu tiền có thể gây ra sự bất ổn và lo lắng.

Cuối cùng, cô kết luận rằng mỗi người đều sẽ có những mối lo lắng, không phân biệt giàu có hay nghèo khó. Tuy nhiên, việc kiểm soát tốt tài chính có thể giúp giảm thiểu những lo lắng không đáng có và mang lại sự thoải mái trong cuộc sống. Nếu bạn đang băn khoăn về việc làm thế nào để giảm bớt lo lắng về tài chính, có lẽ bạn không cần phải kiếm thêm nhiều tiền hơn, mà cần phải quản lý và kiểm soát tốt hơn những gì bạn đang có.