Trong bối cảnh công nghệ số đang phát triển nhanh chóng trên toàn cầu, Việt Nam đã nổi lên như một điểm nóng trong lĩnh vực công nghệ số, đặc biệt là trong lĩnh vực blockchain và tài sản số. Sau khi Luật Công nghiệp Công nghệ số được thông qua, Chính phủ Việt Nam tiếp tục xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý dành riêng cho các loại tài sản số.

Tại sự kiện GM Việt Nam 2025, ông Phạm Tiến Dũng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước kiêm Phó Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, đã chia sẻ về những nỗ lực của Chính phủ trong việc xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi cho sự phát triển của công nghệ số. Ông Dũng khẳng định rằng khi đã thay đổi thuật ngữ từ ‘virtual currency’ sang ‘virtual asset’, Việt Nam quan niệm đây là tài sản, không phải tiền tệ. Điều này thể hiện sự thay đổi trong cách tiếp cận và quản lý đối với tài sản số tại Việt Nam.

Việt Nam đã chứng kiến sự bùng nổ về số lượng dự án và đội ngũ phát triển trên các bảng xếp hạng Web3 trong những năm gần đây. Ông Thuat Nguyen, Nhà đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành tại Kyros Ventures, cho rằng Việt Nam đang có lợi thế với lực lượng lao động trẻ, năng động, và khả năng ngoại ngữ ngày càng tốt. Đây là những yếu tố quan trọng giúp Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ số.

Nhiều bộ ngành, viện nghiên cứu, đại học như ĐHQGHN, Bách Khoa, Ngoại Thương, RMIT… đang xây dựng chương trình đào tạo blockchain để chuẩn bị nguồn nhân lực cho ngành Web3. Ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty cổ phần Chứng khoán SSI, khẳng định rằng Việt Nam không chỉ là điểm đến của dòng vốn đầu tư, mà còn là điểm hẹn của cộng đồng công nghệ trong nước và quốc tế. Việc thu hút cộng đồng công nghệ quốc tế đến với Việt Nam sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển của hệ sinh thái công nghệ số tại đây.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Quyết định số 1131/QĐ-TTg, phê duyệt Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược quốc gia, trong đó lần đầu tiên, tài sản số, tiền số, tiền mã hóa được đưa vào danh mục công nghệ chiến lược. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc công nhận và phát triển công nghệ số tại Việt Nam.

Trong thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục mở đường pháp lý cho tài sản số, với Quốc hội đã thông qua nghị quyết về trung tâm tài chính, và Bộ Tài chính đã trình Chính phủ Nghị quyết thí điểm về sàn giao dịch tài sản mã hoá. Với những nỗ lực này, Việt Nam đang vươn lên trở thành trung tâm công nghệ mới của khu vực. Việc hoàn thiện khung pháp lý và cơ sở hạ tầng sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển của thị trường tài sản số và công nghệ blockchain tại Việt Nam.

Nhìn chung, với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số và sự hỗ trợ từ Chính phủ, Việt Nam đang có nhiều tiềm năng để trở thành một trong những trung tâm công nghệ hàng đầu trong khu vực. Việc liên tục cập nhật và hoàn thiện khung pháp lý sẽ giúp Việt Nam tiếp tục thu hút đầu tư và phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ số.

Công ty Cổ phần Điện Trường Giang đã đạt được thành tựu đáng kể khi sản xuất thành công máy cắt chân không VCB TV1 (24-40.5kV) đạt tiêu chuẩn quốc tế IEC và chứng nhận KEMA, ASTA. Tuy nhiên, cùng với nhiều doanh nghiệp khác, họ đang phải đối mặt với một nghịch cảnh: Sản phẩm của họ đạt chuẩn quốc tế nhưng lại không được sử dụng tại Việt Nam.

Thực tế cho thấy, vấn đề không nằm ở năng lực sản xuất của các doanh nghiệp trong nước mà nằm ở những rào cản chính sách và thiếu cơ chế hỗ trợ dành cho doanh nghiệp nội địa. Luật Đấu thầu 2023 đã có các quy định nhằm ưu tiên cho sản phẩm sản xuất trong nước. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều hồ sơ mời thầu của các đơn vị chủ đầu tư vẫn chưa cụ thể hóa các tiêu chí đánh giá và ưu tiên sản phẩm trong nước.

Ngoài ra, các doanh nghiệp trong nước còn phải đối mặt với những khó khăn về tài chính khi đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) do không nhận được hỗ trợ từ các chính sách hiện hành. Chi phí cho việc thử nghiệm sản phẩm là rất cao, và kết quả thử nghiệm tại các phòng thí nghiệm trong nước như Quatest lại không được công nhận. Điều này buộc các doanh nghiệp phải tiến hành kiểm định quốc tế tại các tổ chức như KEMA, ASTA, CE, UL với chi phí cao hơn.

Một thách thức khác mà doanh nghiệp Việt Nam gặp phải là sự thiếu thốn phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế. Điều này dẫn đến việc các doanh nghiệp phải thực hiện thử nghiệm tại châu Âu, không chỉ làm tăng chi phí mà còn kéo dài thời gian thử nghiệm và phát triển sản phẩm.

Bên cạnh đó, ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, khiến cho các doanh nghiệp phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu. Quá trình thương mại hóa và xuất khẩu sản phẩm cũng gặp khó khăn do chi phí cao cho chứng nhận quốc tế như CE, UL, và sự thiếu hỗ trợ về tiếp thị cũng như chuyển giao công nghệ từ các dự án FDI.

Tình trạng này đang tạo ra một rào cản lớn cho sự phát triển của doanh nghiệp Việt Nam, khiến họ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với các công ty nước ngoài. Để khắc phục tình trạng này, các doanh nghiệp đang rất cần những cơ chế hỗ trợ thiết thực và hiệu quả để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của sản phẩm trong nước.

Các doanh nghiệp hy vọng rằng với sự hỗ trợ từ chính sách, họ có thể phát triển và bứt phá, từ đó khơi thông tiềm lực quốc gia. Sự phát triển của doanh nghiệp trong nước không chỉ góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế mà còn giúp nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.