Ngày 10/7, tại Hà Nội, Bộ Giao thông Vận tải đã tổ chức lễ ký kết một dự án quan trọng, với mục tiêu tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Ông Lê Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, với 84% diện tích đất tự nhiên là đất nông nghiệp, chính sách đất đai đóng vai trò nền tảng quan trọng để phát triển nông nghiệp.

Ông Bình cho biết, mặc dù chính sách đất đai đã được quan tâm, nhưng một số tồn tại trong quản lý và sử dụng đất nông nghiệp đã được chỉ ra tại Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Các quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết 18 đã được thể chế hóa trong Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Trong đó, hạn mức giao đất nông nghiệp đã được nâng lên.

Cụ thể, hạn mức giao đất trồng cây lâu năm cho cá nhân không quá 10 ha đối với xã, phường, thị trấn ở đồng bằng; không quá 30 ha đối với xã, phường, thị trấn ở trung du, miền núi. Hạn mức giao đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất là rừng trồng cho cá nhân không quá 30 ha đối với mỗi loại đất. Thời hạn sử dụng đất cũng đã được nâng lên so với trước kia.

Người trực tiếp sản xuất nông nghiệp được Nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đất (đối với phần diện tích trong hạn mức giao đất) với thời hạn là 50 năm, khi hết thời hạn này, họ được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định mà không phải làm thủ tục gia hạn. Ông Bình cho biết, quy định này tạo điều kiện thuận lợi cho người trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, hợp tác sản xuất, kinh doanh bằng quyền sử dụng đất, thế chấp quyền sử dụng đất…

Liên quan đến vấn đề chuyển đổi mục đích sử dụng đất, ông Bình cho biết, Luật Đất đai 2024 cũng cho phép cá nhân và doanh nghiệp mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp lên không quá 15 lần hạn mức giao đất. Luật cũng mở rộng đối tượng được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp cho tổ chức kinh tế; cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa trong hạn mức được giao đất nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân có năng lực về vốn, khoa học kỹ thuật có quyền tiếp cận đất đai, đầu tư sản xuất nông nghiệp hàng hóa, hạn chế tình trạng bỏ hoang hoặc sử dụng đất nông nghiệp manh mún không hiệu quả.

Tuy nhiên, một số người dân phản ánh khi chuyển đổi mục đích sử dụng phải nộp tiền nhiều. Để giải quyết vướng mắc liên quan đến mức thu tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang phối hợp với Bộ Tài chính để điều chỉnh cách tính. Ông Mai Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Luật Đất đai 2024 đã xóa bỏ khung giá đất, đồng thời giao cho địa phương trách nhiệm ban hành bảng giá đất phù hợp với thực tiễn, áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Ông Phấn cho biết, tuy nhiên, hiện nhiều địa phương chưa kịp thời cập nhật biến động thị trường, dẫn đến bảng giá đất không sát với thực tế. Để khắc phục vấn đề này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có văn bản đề nghị các địa phương xây dựng bảng giá đất sát thực tế, đánh giá tác động của thị trường và tiềm năng phát triển kinh tế – xã hội; theo dõi và cập nhật thường xuyên dữ liệu giá đất, tổ chức hệ thống quản lý thông tin chặt chẽ.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, ông Nguyễn Hồng Hải, vừa yêu cầu các cơ quan chức năng tăng cường kiểm kê và giám sát chặt chẽ việc sử dụng đất trong vùng dự án cao tốc Tân Phú – Bảo Lộc và Bảo Lộc – Liên Khương. Yêu cầu này được đưa ra nhằm tránh tình trạng người dân lợi dụng chính sách bồi thường và giải phóng mặt bằng bằng cách trồng cây hoặc tăng mật độ canh tác trên diện tích đất thuộc phạm vi thu hồi của dự án.

Ngày 18/7, ông Nguyễn Hồng Hải cùng đoàn công tác của tỉnh đã tiến hành khảo sát tiến độ các công trình và tiểu dự án phục vụ cho việc xây dựng hai dự án cao tốc trên. Đoàn công tác đã khảo sát các khu vực xây dựng khu tái định cư và làm việc với lãnh đạo các phường, xã có cao tốc đi qua và Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Lâm Đồng.

Tại cuộc làm việc, đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Lâm Đồng đã báo cáo về tiến độ triển khai dự án và một số vấn đề phát sinh. Theo đó, thời gian qua, đơn vị đã kiểm tra và ghi nhận một số người dân tổ chức trồng cây hoặc tăng mật độ canh tác trên diện tích đất thuộc phạm vi thu hồi của dự án. Điều này cho thấy dấu hiệu lợi dụng chính sách trong bồi thường và giải phóng mặt bằng.

Ông Nguyễn Hồng Hải đã yêu cầu các địa phương tăng cường quản lý đất đai đối với các trường hợp đã thông báo thu hồi đất và giải phóng mặt bằng. Đồng thời, tổ chức kiểm kê chặt chẽ để tránh xảy ra việc xây dựng, trồng cây để lợi dụng chính sách bồi thường. Lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng cũng đề nghị địa phương xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Đối với các vị trí được chọn để xây dựng khu tái định cư phục vụ hai dự án cao tốc, ông Nguyễn Hồng Hải yêu cầu Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Lâm Đồng sớm triển khai thực hiện ở khu vực đã đủ điều kiện. Đồng thời, phối hợp với các đơn vị liên quan để rà soát và hoàn thiện thủ tục đối với khu vực chưa đảm bảo về quy hoạch.

Cao tốc Bảo Lộc – Liên Khương có chiều dài hơn 73km, với tổng vốn đầu tư gần 18.000 tỷ đồng. Dự án này được khởi công vào ngày 29/6 và dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2027. Tuyến cao tốc này được thiết kế 4 làn xe, cho phép tốc độ khai thác 80-100km/h. Thông tin thêm về dự án cao tốc Bảo Lộc – Liên Khương và đặc điểm kỹ thuật của dự án đã được đưa ra trong các báo cáo trước đó.

Cao tốc Tân Phú – Bảo Lộc được UBND tỉnh Lâm Đồng phê duyệt vào tháng 6 với chiều dài 65,88km, tổng vốn đầu tư gần 18.000 tỷ đồng. Dự án này đi qua địa bàn 2 tỉnh là Đồng Nai và Lâm Đồng. Thêm thông tin về dự án cao tốc Tân Phú – Bảo Lộc sẽ được cung cấp trong thời gian tới.