Không còn là một thị trường blockchain mới nổi, Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia dẫn đầu trong lĩnh vực này. Với tiềm năng phát triển mạnh mẽ, Việt Nam đang trở thành một trung tâm hàng đầu về tài sản kỹ thuật số trong khu vực. Tầm nhìn này đã được khẳng định tại sự kiện GM Việt Nam 2025, một sự kiện quan trọng về blockchain và tài sản kỹ thuật số được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 1-2 tháng 8.

Đồng tổ chức bởi SSI Digital và Kyros Ventures, và được sự ủng hộ của Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA), sự kiện đã thu hút hơn 20.000 người tham gia và 200 diễn giả hàng đầu từ Việt Nam và nước ngoài, bao gồm đại diện từ Hàn Quốc, Singapore, Hồng Kông (Trung Quốc) và Mỹ. Sự kiện này không chỉ là một buổi trình diễn công nghệ đầu tư, mà còn là một diễn đàn chiến lược định hình tương lai của tài sản kỹ thuật số và blockchain.

Cải thiện nền tảng pháp lý cho tài sản kỹ thuật số là một trong những vấn đề được thảo luận tại sự kiện. Các chuyên gia đã thảo luận về các vấn đề chính như khuôn khổ pháp lý, cơ chế sandbox, bảo mật hệ thống và thông tin về cảnh quan đầu tư. Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Phó Chủ tịch NCA Phạm Tiến Dũng, trong năm qua, Việt Nam đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc phát triển các thể chế và khuôn khổ pháp lý cho tài sản kỹ thuật số và công nghệ blockchain.

Quốc hội đã thông qua một nghị quyết về việc thành lập một trung tâm tài chính quốc tế, bao gồm đổi mới và các sàn giao dịch tài sản kỹ thuật số chuyên biệt. Bộ Tài chính đã trình một đề xuất thí điểm một nền tảng giao dịch dựa trên blockchain. Luật Công nghiệp Công nghệ kỹ thuật số mới được thông qua, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2026, định nghĩa tài sản kỹ thuật số trong luật lần đầu tiên, thiết lập quyền sở hữu, điều kiện kinh doanh và quy định về an toàn thông tin.

Thuat Nguyen, người sáng lập và CEO của Kyros Ventures, cho biết sự kiện này là một nền tảng quan trọng cho các dự án blockchain của Việt Nam để trình diễn khả năng của mình trên trường quốc tế. Kể từ năm 2022, một số nền tảng do Việt Nam dẫn đầu đã đạt được sự công nhận toàn cầu về cả chất lượng công nghệ và quy mô.

Ông nhấn mạnh ba lợi thế giúp Việt Nam trở thành một cầu thủ cạnh tranh: chi phí vận hành thấp, lực lượng lao động trẻ và khả năng thích nghi nhanh. Các trường đại học hàng đầu như Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học FPT và RMIT Việt Nam đã cung cấp các khóa học về blockchain. Các công ty khởi nghiệp Việt Nam có thể ra mắt các sản phẩm quy mô toàn cầu với chi phí chỉ bằng một phần so với Singapore hoặc Hồng Kông (Trung Quốc).

Với các cuộc tấn công mạng liên quan đến blockchain trên toàn cầu gây ra 12,8 tỷ USD thiệt hại từ năm 2020 đến tháng 2 năm 2025, bảo mật đã trở thành một mối quan tâm nghiêm trọng. Đáng chú ý, các nền tảng liên quan đến Việt Nam như Sky Mavis (Ronin) và KyberSwap đã phải chịu các cuộc tấn công lớn, nhấn mạnh sự cấp thiết của việc phát triển an toàn.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch thường trực NCA, nhấn mạnh rằng việc xây dựng một hệ sinh thái blockchain an toàn phải là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Để phát triển một hệ sinh thái blockchain an toàn và bền vững, ông đề xuất ba chiến lược chính: thiết kế hệ sinh thái bảo mật ngay từ đầu, tăng cường phát hiện sớm và phản ứng nhanh thông qua phối hợp liên ngành, và đảm bảo tuân thủ pháp luật phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt là trong chống rửa tiền, bảo vệ dữ liệu và kiểm soát vốn, trong khi hỗ trợ tiêu chuẩn hóa công nghệ và cải cách pháp lý.

Vũ Ngọc Sơn, trưởng phòng nghiên cứu, tư vấn và phát triển công nghệ, hợp tác quốc tế tại NCA, nhấn mạnh kỹ năng logic và toán học mạnh mẽ của Việt Nam, đặc biệt là trong số các kỹ sư, là một lợi thế chính trong an ninh mạng, với các nhà phát triển địa phương được biết đến với sự kiên trì trong việc xác định các lỗ hổng trong các hệ thống blockchain mã nguồn mở.

Ông đã vạch ra bốn trụ cột để thiết lập Việt Nam như một trung tâm bảo mật blockchain, bao gồm một khuôn khổ pháp lý mạnh mẽ, các tiêu chuẩn kỹ thuật mạnh mẽ, một cơ sở nguồn nhân lực được đào tạo bài bản, và hợp tác quốc tế, đặc biệt là trong chia sẻ thông tin tình báo và phòng chống tội phạm mạng xuyên biên giới.

Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 198/2025/QH15 về cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân (KTTN), đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thể chế hóa Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị. Nghị quyết này không chỉ thể hiện sự nhìn nhận sâu sắc của Đảng và Nhà nước về vai trò then chốt của KTTN mà còn mở ra một chương mới đầy triển vọng cho sự phát triển của khu vực này.

Để hiểu rõ hơn về các nội dung của Nghị quyết, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Nguyễn Minh Sơn, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp. Theo Tiến sĩ Nguyễn Minh Sơn, Nghị quyết 198/2025/QH15 bao gồm các cơ chế, chính sách đặc biệt nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Một trong những điểm nổi bật của Nghị quyết là bãi bỏ tư duy ‘xin – cho’, giảm thiểu can thiệp hành chính, giao nhiệm vụ cắt giảm tối thiểu 30% điều kiện kinh doanh, chi phí tuân thủ pháp luật và thời gian xử lý thủ tục hành chính. Nghị quyết cũng xây dựng môi trường pháp lý ổn định, yêu cầu rà soát, loại bỏ xung đột pháp lý cản trở sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân.

Bên cạnh đó, Nghị quyết đưa ra cơ chế ‘sandbox’ (khuôn khổ thử nghiệm có kiểm soát) cho các mô hình kinh doanh mới, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ tài chính, trí tuệ nhân tạo, thương mại điện tử, y tế thông minh. Cơ chế này sẽ giúp doanh nghiệp đổi mới sáng tạo yên tâm thử nghiệm mô hình kinh doanh mới trong một môi trường pháp lý an toàn.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Sơn cũng nhấn mạnh rằng Nghị quyết 198/2025/QH15 sẽ mở ra những cơ hội đặc thù cho doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Với đặc thù của vùng về nông nghiệp, thủy sản và biến đổi khí hậu, Nghị quyết sẽ tạo điều kiện để ĐBSCL chuyển đổi mô hình phát triển sang hướng xanh, bền vững và dựa trên đổi mới sáng tạo.

Tôi kỳ vọng rằng Nghị quyết này sẽ góp phần hình thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo công bằng, cạnh tranh và bền vững tại Việt Nam. Đồng thời, Nghị quyết cũng sẽ giúp ĐBSCL bứt phá ở 3 hướng chính: Phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với chế biến sâu; Thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong toàn bộ chuỗi giá trị nông, thủy sản; và Hình thành các mô hình kinh tế sinh thái tuần hoàn, qua đó tạo dựng năng lực nội sinh để ứng phó hiệu quả và chủ động với biến đổi khí hậu trong dài hạn.