Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% vào năm 2025 và tạo đà cho nền kinh tế tăng trưởng cao trong các năm tiếp theo, cộng đồng doanh nghiệp đang kêu gọi cơ quan chức năng quyết liệt tháo gỡ các rào cản và điểm nghẽn, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng. Trong nửa đầu năm, bức tranh kinh tế đã cho thấy nhiều nỗ lực và quyết tâm cao của Đảng và Nhà nước trong việc triển khai các giải pháp phát triển kinh tế – xã hội.

Việc cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh đã đạt được nhiều kết quả rõ nét khi các bộ, ngành và địa phương đã tập trung đẩy mạnh công tác hoàn thiện thể chế và pháp luật. Tuy nhiên, Bộ Tài chính đã thẳng thắn chỉ ra rằng vẫn còn những hạn chế và bất cập trong việc cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Nhiều nội dung vướng mắc và bất cập pháp lý đã được rà soát và tháo gỡ nhưng còn thiếu hướng dẫn hoặc chưa bao trùm hết các tình huống thực tiễn, dẫn đến lúng túng trong áp dụng.

Hành lang pháp lý trong một số lĩnh vực còn chưa đầy đủ và khâu thực thi chưa thực sự hiệu quả. Nguồn nhân lực trong tham mưu và triển khai một số nhiệm vụ, đặc biệt là về chuyển đổi số còn hạn chế. Hạ tầng kỹ thuật của các cơ quan nhà nước còn thiếu và chưa đồng bộ, gây khó khăn trong việc cải thiện môi trường kinh doanh.

Việc thực hiện các thủ tục hành chính liên thông còn hạn chế và một số phần mềm do bộ, ngành trung ương triển khai chưa kết nối liên thông, đồng bộ dữ liệu với hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của địa phương. Tại Công điện số 111/CĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ ra rằng trong 2 tuần đầu vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp vẫn còn nhiều khó khăn và vướng mắc phát sinh trong thực hiện thủ tục hành chính, chuyển đổi số, ảnh hưởng đến quá trình vận hành của toàn bộ hệ thống mới.

Từ thực tế hoạt động sản xuất – kinh doanh, doanh nghiệp vẫn đang vật lộn với nhiều trở ngại. Một công ty thép tại Thái Nguyên gặp khó trong việc thực hiện thủ tục nhập khẩu nguyên liệu thép phế phục vụ sản xuất và thủ tục đăng ký tài sản bảo đảm do một số cơ quan ở địa phương sau sáp nhập chưa được cấp con dấu.

Ông Nguyễn Hữu Thập, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Tuyên Quang, cho biết hệ thống dịch vụ công trực tuyến quốc gia vẫn chưa liên thông kết nối thông suốt thực hiện các thủ tục hành chính hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh. Trước đó, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cũng đã phản ánh khó khăn và vướng mắc do quy định pháp luật trong hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp thủy sản.

Tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương ngày 16/7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm nay khoảng 8,3-8,5%, tạo đà để đạt mức hai con số trong giai đoạn 2026-2030. Thủ tướng yêu cầu cả hệ thống chính trị phải vào cuộc với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt và hiệu quả.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và tăng cường kiểm tra, giám sát; cắt giảm thủ tục hành chính, giảm phiền hà, chi phí và thời gian tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp. Lãnh đạo Chính phủ cũng lưu ý địa phương cần phát huy tinh thần chủ động và sáng tạo, không trông chờ và ỷ lại theo tinh thần đẩy mạnh phân cấp và phân quyền.

Việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp từ ngày 1/7 đã gặp phải những khó khăn đáng kể đối với các phòng kinh tế cấp xã trong quá trình xử lý các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực công thương. Nhiều cán bộ cấp xã đã thừa nhận rằng họ cảm thấy lúng túng và thiếu chuyên môn cũng như công cụ cần thiết để triển khai hiệu quả.

Một số địa phương đã gặp phải khó khăn trong việc tiếp nhận hồ sơ do chậm mở tài khoản ngân sách, thiếu kế toán trưởng hoặc chưa có người phụ trách đúng chuyên ngành. Điều này cho thấy việc chuẩn bị và sẵn sàng trong việc thực hiện các nhiệm vụ mới của các phòng kinh tế cấp xã còn nhiều hạn chế.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, chức năng và nhiệm vụ của phòng kinh tế hạ tầng cấp xã là rất lớn và không thể tránh khỏi sự lúng túng và vướng mắc trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, để hỗ trợ các địa phương, Bộ Công Thương đã thành lập tổ công tác chuyên trách, thiết lập đường dây nóng và tổ chức tập huấn trực tuyến cho cán bộ công thương cấp xã, phường và đặc khu.

Bộ Công Thương cũng đã biên soạn hệ thống tài liệu hướng dẫn và cập nhật lên Cổng thông tin của Bộ và Cổng Dịch vụ công quốc gia nhằm hỗ trợ các địa phương trong việc thực hiện các nhiệm vụ mới. Tuy nhiên, việc tiếp nhận và thực thi nhiệm vụ ở cấp xã vẫn còn những điểm nghẽn, bao gồm cả khó khăn về kỹ thuật và nhân lực.

Trước những khó khăn trên, Bộ Công Thương cho biết sẽ tiếp tục cử lãnh đạo các Cục, Vụ xuống 34 tỉnh, thành phố để phối hợp tháo gỡ khó khăn và yêu cầu các Sở Công Thương địa phương rà soát và đào tạo lại đội ngũ cán bộ công thương cấp xã. Mục tiêu là đảm bảo các phòng kinh tế cấp xã có đủ năng lực và chuyên môn để thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được giao.

Các địa phương cần tích cực phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan để kịp thời tháo gỡ những khó khăn và vướng mắc, đảm bảo việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp được thực hiện suôn sẻ và hiệu quả.

Từ tháng 11/2018, hàng loạt chính sách mới trong các lĩnh vực kinh tế – xã hội sẽ có hiệu lực, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân và hoạt động của doanh nghiệp.

Trong lĩnh vực lao động, Nghị định 121/2018/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi Nghị định 49/2013/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về tiền lương. Theo đó, doanh nghiệp sử dụng dưới 10 lao động được miễn thủ tục gửi thang lương, bảng lương, định mức lao động cho cơ quan quản lý Nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt cơ sở sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Điều này nhằm giảm bớt gánh nặng hành chính cho các doanh nghiệp nhỏ, tạo điều kiện thuận lợi cho họ trong việc thực hiện các quy định về lao động.

Cũng liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp, Nghị định 119/2018/NĐ-CP quy định về các đối tượng được cơ quan thuế cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử miễn phí. Hộ, cá nhân kinh doanh, trừ hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu năm trước từ 3 tỷ đồng trở lên trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp, xây dựng hoặc 10 tỷ đồng trở lên lĩnh vực thương mại, dịch vụ, sẽ được cấp hóa đơn điện tử miễn phí. Việc áp dụng hóa đơn điện tử miễn phí này sẽ giúp các hộ và cá nhân kinh doanh tiết kiệm chi phí và tăng cường hiệu quả trong việc quản lý hóa đơn.

Bên cạnh đó, Thông tư 23/2018/TT-NHNN quy định về 7 trường hợp phải thu hồi giấy phép của quỹ tín dụng nhân dân, bao gồm: Quỹ tự nguyện xin giải thể khi có khả năng thanh toán hết các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác; Hồ sơ đề nghị cấp phép của Quỹ có thông tin gian lận để đủ điều kiện được cấp giấy phép;… Việc quy định rõ các trường hợp thu hồi giấy phép này sẽ giúp tăng cường quản lý và giám sát hoạt động của các quỹ tín dụng nhân dân, đảm bảo an toàn và ổn định của hệ thống tài chính.

Trong lĩnh vực ngân hàng, Nghị định 117/2018/NĐ-CP quy định tương đối chặt chẽ về việc bảo vệ bí mật, thông tin khách hàng tại các ngân hàng. Theo đó, chỉ có 2 trường hợp ngân hàng được cung cấp thông tin khách hàng: Tổ chức khác, cá nhân có quyền yêu cầu cung cấp thông tin khách hàng được quy định tại Bộ luật, Luật, Nghị quyết của Quốc hội; Có sự chấp thuận của khách hàng. Điều này nhằm bảo vệ quyền lợi và thông tin cá nhân của khách hàng, tăng cường niềm tin vào hệ thống ngân hàng.

Về vấn đề bán hàng đa cấp, Nghị định 141/2018/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 8/10/2018, có hiệu lực từ ngày 25/11/2018. Theo Nghị định này, mức phạt tiền từ 80 – 100 triệu đồng được áp dụng với tổ chức thực hiện một trong các hành vi bán hàng đa cấp bất chính. Việc quy định rõ các hành vi bán hàng đa cấp bất chính và mức phạt cụ thể sẽ giúp kiểm soát và ngăn chặn các hoạt động bán hàng đa cấp bất hợp pháp, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Ngoài ra, còn nhiều quy định mới khác có hiệu lực từ tháng 11/2018 như: Thực phẩm chức năng cho trẻ em phải kê khai giá; Hiến máu tình nguyện được nhận quà là dịch vụ khám, chữa bệnh; Các trường phổ thông tiến tới học 2 buổi/ngày; Không sử dụng hình ảnh hút thuốc lá trong phim dành cho trẻ em;… Tất cả những quy định này đều nhằm mục đích cải thiện đời sống của người dân, tăng cường quản lý và giám sát các hoạt động kinh tế – xã hội, đảm bảo an toàn và ổn định của hệ thống.

Chủ tịch Hội đồng Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, ông Võ Văn Minh, đã tiến hành buổi làm việc với xã Long Sơn để đánh giá tình hình hoạt động sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy. Xã Long Sơn, thuộc thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, là đơn vị hành chính cấp xã duy nhất không thực hiện sáp nhập.

Sau hơn hai tuần sắp xếp tổ chức bộ máy, nhân sự các phòng chuyên môn, đơn vị sự nghiệp công lập giáo dục và Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã đã được kiện toàn. Về cơ sở hạ tầng, các phòng làm việc đã được trang bị đầy đủ, đảm bảo cho cán bộ, công chức đủ điều kiện thực hiện nhiệm vụ. Hệ thống mạng internet đã được lắp đặt, thay thế mới đường truyền tốc độ cao để đáp ứng thông suốt, không nghẽn mạng, đứt gãy.

Bắt đầu từ ngày 1-7, UBND xã Long Sơn đã phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành của Thành phố Hồ Chí Minh để hỗ trợ và hướng dẫn thực hiện thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp. Trong hơn hai tuần qua, xã đã tiếp nhận và giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc của người dân và doanh nghiệp. Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã đã tiếp nhận 225 hồ sơ, trong đó 114 hồ sơ được cán bộ hỗ trợ công dân nhập trực tiếp. Tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn đạt 100%, không có hồ sơ trễ hạn.

Xã Long Sơn đặt mục tiêu đến cuối năm 2025, 100% hồ sơ, tài liệu công việc phát sinh sẽ được tạo lập và xử lý trên môi trường điện tử. Xã cũng kiến nghị hỗ trợ hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật kết nối và triển khai các giải pháp thúc đẩy xã hội hóa các giải pháp nhằm trang bị hệ thống máy tính kết nối internet tại trụ sở các thôn.

Chủ tịch Hội đồng Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, ông Võ Văn Minh, đánh giá cao những kết quả mà xã Long Sơn đã đạt được trong việc ổn định tổ chức bộ máy và đi vào hoạt động, phục vụ tốt người dân và doanh nghiệp. Ông cũng ghi nhận những kiến nghị về khó khăn, vướng mắc của xã Long Sơn và đề nghị xã tiếp tục chủ động phối hợp với các sở, ban ngành để tham mưu, báo cáo UBND thành phố.

Cũng trong chương trình làm việc, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và đoàn công tác đã thăm, tặng quà hai gia đình Thương binh tại xã Long Sơn. Tại mỗi gia đình, ông Võ Văn Minh cùng đoàn ân cần thăm hỏi sức khỏe, đời sống các cựu chiến binh.

Ngoài ra, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã thăm, tặng quà tại Công ty TNHH Hóa dầu Long Sơn, dự án đầu tư vốn FDI trị giá hơn 5 tỉ USD đặt tại xã Long Sơn.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Bộ thủ tục hành chính mới nhằm hướng dẫn thực hiện đăng ký cấp phép cơ chế thử nghiệm cho các đơn vị, tổ chức là đối tượng điều chỉnh của Nghị định 94. Nghị định này quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng đối với việc triển khai sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới thông qua ứng dụng giải pháp công nghệ.

Nghị định 94, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đã đặt ra những quy định cụ thể về cơ chế thử nghiệm cho các giải pháp công nghệ tài chính, bao gồm chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở, và cho vay ngang hàng. Đây là những giải pháp được kỳ vọng sẽ thúc đẩy hoạt động dịch vụ ngân hàng phát triển và đóng góp vào sự phát triển của ngân hàng số trong bối cảnh hiện nay.

Ngay sau khi Nghị định 94 được ban hành, Ngân hàng Trung ương (NHTW) đã tích cực triển khai các chương trình và hành động cụ thể, bao gồm việc xây dựng và ban hành bộ thủ tục hành chính mới. Bộ thủ tục này hướng dẫn chi tiết về tiếp nhận và xử lý hồ sơ đăng ký, thời gian và các bước thực hiện, cũng như trả kết quả.

Bộ thủ tục hành chính mới bao gồm 6 thủ tục, gồm: Thủ tục đăng ký tham gia cơ chế thử nghiệm đối với giải pháp chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở; Thủ tục đăng ký tham gia cơ chế thử nghiệm đối với giải pháp cho vay ngang hàng; Thủ tục đề nghị điều chỉnh giải pháp thử nghiệm; Thủ tục dừng thử nghiệm và thu hồi giấy chứng nhận tham gia cơ chế thử nghiệm; Thủ tục đề nghị gia hạn thời gian thử nghiệm và thủ tục cấp giấy chứng nhận hoàn thành thời gian thử nghiệm.

Các thủ tục này sẽ được thực hiện bởi các đơn vị chức năng của NHNN, bao gồm Vụ Thanh toán và Vụ Chính sách tiền tệ. Đặc biệt, các thủ tục liên quan đến giải pháp cho vay ngang hàng sẽ được Vụ Chính sách tiền tệ thực hiện, trong khi các thủ tục liên quan đến giải pháp chấm điểm tín dụng và chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở sẽ do Vụ Thanh toán đảm nhiệm.

Mới đây, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết, 3 giải pháp chính tại Nghị định 94 được xem xét tham gia Cơ chế thử nghiệm gồm chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API), cho vay ngang hàng (P2P Lending). Trong quá trình triển khai Nghị định, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục rà soát, cập nhật các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực ngân hàng để đánh giá và đề xuất mở rộng các giải pháp tham gia Cơ chế thử nghiệm.

Ông Ron H. Slagen – Phó Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam đánh giá, hệ thống tài chính tại Việt Nam đang trải qua quá trình chuyển đổi lớn, được thúc đẩy bởi các công nghệ như điện toán đám mây, phân tích dữ liệu lớn, open API, Blockchain và AI. Sự thay đổi này đang định hình lại hoạt động ngân hàng truyền thống và thúc đẩy sự trỗi dậy của các công ty công nghệ tài chính.

Nghị định 94 mới ban hành về sandbox fintech đại diện cho một cột mốc quan trọng trong việc thiết lập khung pháp lý cho các công ty fintech thử nghiệm các sản phẩm và dịch vụ mới dưới sự giám sát chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước. Sự cộng hưởng của cơ chế thí điểm fintech, cho vay ngang hàng sẽ tiếp tục khuyến khích và mang đến những đổi mới cho sản phẩm, dịch vụ số của thị trường.