Các hộ kinh doanh đang đối mặt với một giai đoạn chuyển đổi thuế quan trọng, nhưng để quá trình này diễn ra suôn sẻ, họ cần sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể hơn ngoài các quy định có sẵn. Hiện nay, Việt Nam có hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh, trong đó khoảng 3,6 triệu hộ đã được quản lý thuế đến cuối năm 2024. Tuy nhiên, đến ngày 20/6/2025, chỉ có khoảng 45.247 hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, một con số còn khiêm tốn so với mục tiêu quản lý toàn diện.
Quá trình chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai thuế, lập hóa đơn điện tử và phân luồng dòng tiền qua tài khoản riêng là hoàn toàn hợp lý trong dài hạn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, việc này đang tạo ra nhiều thách thức cho các hộ kinh doanh nhỏ, đặc biệt là về kỹ năng số, hiểu biết pháp lý và chi phí vận hành. Theo luật sư Lê Thị Nhung, Giám đốc Công ty Luật L&A Legal Experts, việc chuyển đổi này không chỉ là thay đổi kỹ thuật mà còn là một bước chuyển thể chế, đòi hỏi tư duy chính sách thấu đáo.
Bà Nhung cho rằng không thể áp dụng cùng một khuôn quản lý cho cả hộ kinh doanh có doanh thu lớn và nhỏ, và nếu không thiết kế chính sách mềm, hàng loạt hộ nhỏ sẽ chọn cách ngừng hoạt động hoặc chuyển sang phi chính thức. Bên cạnh đó, luật sư Nhung cũng cảnh báo về khoảng trống pháp lý trong quản lý dữ liệu số, đặc biệt là về chuẩn chia sẻ dữ liệu giữa các bên liên quan.
Góp ý thêm góc nhìn từ thực tiễn, luật sư Nguyễn Đức Biên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại La, cho rằng việc chuyển đổi chỉ bền vững nếu được phân loại theo nhóm đối tượng. Luật sư Biên nhấn mạnh rằng với những hộ nhỏ, nên áp dụng chính sách nương nhẹ, miễn xử phạt vi phạm lần đầu, hỗ trợ chi phí chuyển đổi và hướng dẫn kê khai.
Tóm lại, để hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi thuế quan trọng này, cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể, cùng với việc phân loại theo nhóm đối tượng để xây dựng chính sách phù hợp. Hơn nữa, các cơ quan chức năng cần tăng cường phổ biến, hướng dẫn và hỗ trợ hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi, đặc biệt là về kỹ năng số và hiểu biết pháp lý. Chỉ khi có sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể, các hộ kinh doanh mới có thể thực hiện chuyển đổi thuế một cách suôn sẻ và hiệu quả.
