TP.HCM – Sau khi mở rộng địa giới hành chính, thành phố đang đối mặt với những thách thức không nhỏ trong công tác quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm. Nguyên nhân chính là do quy mô dân số và nhu cầu tiêu dùng tăng nhanh chóng. Sự phát triển mạnh mẽ của các mô hình kinh doanh mới như hàng nhà làm được quảng cáo trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử đang tạo ra những khoảng trống pháp lý, tiềm ẩn những nguy cơ mất an toàn cho người tiêu dùng.
Bà Phạm Khánh Phong Lan, giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, đã chỉ ra định hướng và giải pháp để tăng cường quản lý thực phẩm trong một siêu đô thị đang chuyển mình. Theo bà, hàng nhà làm thường là sản phẩm do gia đình sản xuất ở quy mô nhỏ lẻ, chủ yếu tự cung tự cấp. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm hàng nhà làm hiện nay lại được bán rộng rãi, thậm chí trên toàn quốc, gây ra những phát sinh nhất định về mặt quản lý.
‘Nấu cho vui khác với nấu để kinh doanh’, bà Phong Lan nhấn mạnh. Khi hàng nhà làm được thương mại hóa, thì phải đảm bảo đúng quy định, người mua tự trả tiền cần có sản phẩm an toàn. Bà cũng cho biết, việc tự công bố không có gì khó khăn phức tạp, chủ yếu là xem xét quy trình sản xuất có đảm bảo, nguyên liệu có xuất xứ nguồn gốc rõ ràng, chỉ tiêu an toàn ra sao, kiểm nghiệm sản phẩm… Nếu người mua có thể dò thông tin trên mạng, tìm hiểu thông tin vì người bán đã công khai, có hồ sơ tự công bố thì ít ra cũng đỡ rủi ro hơn là không có thông tin gì về sản phẩm.
Hiện nay, sự khác biệt giữa hàng chính thống và hàng trôi nổi chỉ là hàng chính thống được cơ quan chức năng thẩm định, sau đó được kiểm tra hậu kiểm. Tuy nhiên, với số lượng hồ sơ tự công bố đang quá lớn, trong khi nhân lực còn mỏng nên lượng đi kiểm tra chưa đủ, riêng với thực phẩm nhà làm việc kiểm tra hậu kiểm càng khó vì gần như không có hồ sơ tự công bố.
Sở An toàn thực phẩm TP.HCM sẽ tăng cường kiểm tra hàng không rõ nguồn gốc, vận động người mua và người sản xuất nâng cao ý thức. Bà Phong Lan cũng cho biết, sẽ chú trọng đào tạo, cân đối nhân sự cho khâu an toàn thực phẩm đối với suất ăn công nghiệp, đảm bảo bữa ăn hằng ngày cho công nhân và tập trung vào an toàn thực phẩm gắn liền với du lịch.
Cùng ngày, nhiều người tiêu dùng cũng bày tỏ quan tâm đến vấn đề an toàn thực phẩm, đặc biệt là với các sản phẩm ‘hàng nhà làm’ trôi nổi trên thị trường. Anh N.T., 28 tuổi, chủ quán ăn ở TP.HCM, cho biết, để đảm bảo an toàn thực phẩm, quán ăn của anh phải tuân thủ rất nhiều thủ tục, quy trình kiểm tra khắt khe và được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.
Tuy nhiên, anh N.T. cũng bày tỏ rằng, các cơ sở kinh doanh cần phải ý thức được trách nhiệm của mình với cộng đồng, sử dụng nguyên liệu sạch, tuân thủ quy trình chế biến… Mặt khác, phải xử lý thật nghiêm để răn đe nếu cơ sở đó không có giấy an toàn thực phẩm.
