Trung Quốc vừa công bố một biện pháp quan trọng cấp quốc gia nhằm đảo ngược xu hướng suy giảm dân số ngày càng nghiêm trọng. Nằm trong nỗ lực này, chính phủ Trung Quốc thông báo sẽ cung cấp trợ cấp hằng năm là 3.600 nhân dân tệ, tương đương 500 USD, cho mỗi trẻ em từ khi sinh ra đến lúc tròn ba tuổi, bắt đầu từ ngày 1/1/2025. Điều này áp dụng cho tất cả trẻ em, không phân biệt thứ tự trong gia đình. Những trẻ em sinh trước thời điểm trên nhưng chưa đủ ba tuổi cũng sẽ nhận được trợ cấp tương ứng dựa trên số tháng còn lại.
Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc triển khai một chương trình trợ cấp nuôi con trên toàn quốc. Trước đó, hơn 20 tỉnh và thành phố trên cả nước đã thử nghiệm với các mức trợ cấp khác nhau ở cấp địa phương. Thông báo này được đưa ra trong bối cảnh dân số của Trung Quốc đã giảm trong ba năm liên tiếp. Cụ thể, vào năm 2024, dân số giảm 1,39 triệu người, còn 1,4083 tỷ người.
Theo các dự báo nhân khẩu học của Liên hợp quốc, dân số Trung Quốc có thể giảm từ mức hiện tại khoảng 1,4 tỷ người xuống còn 800 triệu người vào năm 2100. Hơn hai mươi năm thực hiện nghiêm ngặt chính sách một con đã làm giảm đáng kể tỷ lệ sinh và đồng thời ảnh hưởng sâu sắc đến quan điểm xã hội và niềm tin vào việc sinh con.
Mặc dù chính sách mới được xem là một bước tiến lớn trong việc hỗ trợ tài chính trực tiếp cho các hộ gia đình, nhiều chuyên gia vẫn bày tỏ sự quan ngại. Họ cho rằng đà phục hồi này có thể chỉ mang tính tạm thời và không đồng đều, do các yếu tố như tăng trưởng kinh tế chậm, bất ổn tăng cao, chi phí nuôi dưỡng con cái đắt đỏ, cạnh tranh khốc liệt, và bất bình đẳng giới sâu sắc tiếp tục là những rào cản lớn đối với quyết định sinh con của các cặp vợ chồng.
Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã bắt đầu triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con. Hiện tại, đã có hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con. Dân số Trung Quốc không chỉ giảm mà còn đang già hóa nhanh chóng, tạo ra lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia.
Chính sách này đánh dấu một sự chuyển biến trong việc trực tiếp hỗ trợ tài chính cho các gia đình và có thể mở đường cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai. Tuy nhiên, hiệu quả và sự bền vững của chính sách này sẽ phụ thuộc vào việc thực hiện và các yếu tố kinh tế – xã hội rộng lớn hơn.
